Visie op vakbondsrechten
Wat is de visie van Mondiaal FNV op vakbondsrechten?
Vakbondsrechten zijn mensenrechten. Als mensen zich kunnen organiseren in een vakbond, dan staan ze sterker en kunnen ze beter onderhandelen over arbeidsvoorwaarden. Zonder erkenning van vakbondsrechten kan er geen dialoog zijn. Het is dus een basisvoorwaarde en een middel om op te komen voor alle fundamentele arbeidsnormen.
Uitgangspunt
Het recht om je te organiseren in een vakbond, die opkomt voor je belangen, is vastgelegd in de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens, artikel 23. Iedereen heeft het recht om vakverenigingen op te richten en zich daarbij aan te sluiten ter bescherming van zijn belangen. Ook de Internationale Arbeidsorganisatie ILO heeft vakbondsrechten en het recht op collectieve onderhandelingen in conventies opgenomen. Deze vormen de basis van ons programma.
Welk duurzaam ontwikkelingsdoel staat centraal?
SGD 1: Geen armoede, SDG 5: Gendergelijkheid en SGD 8: Eerlijk werk en economische groei.
Strategische ambities vakbondsrechten
Mondiaal FNV draagt bij aan de oprichting, versterking en het voortbestaan van democratische vakbonden die in alle omstandigheden kunnen opkomen voor de rechten van werkenden.
Uitdagingen in projectlanden
Goed functionerende vakbonden die in vrijheid hun werk kunnen doen zijn onmisbaar voor een eerlijke verdeling van inkomen en welvaart. Ze geven macht aan de stemmen van werkenden in landen en regio’s waar de rechten van werknemers niet of niet volledig zijn gerespecteerd. Respect voor vakbondsrechten is de basis voor het begin van elke sociale dialoog en elke onderhandeling. In een aantal regio’s waar Mondiaal FNV actief partners steunt, staan vakbondsrechten onder druk.
Doelen
Samen met de projectpartners streven we naar
- Voldoende kennis en kunde en capaciteit van vakbonden om voor rechten van werkenden op te komen;
- Het aanpakken van barrières die de vrijheid van vakbondsorganisatie in de weg staan.
Hoe
Ondersteuning
Zowel financieel als moreel steunt Mondiaal FNV haar partners bij de oprichting en versterking van hun vakbondsactiviteiten. Financieel door het mogelijk maken van vakbondsactiviteiten en organising. Moreel door solidariteitsacties op te zetten. Uitreiking van de Febe Elizabeth Velásquez Vakbondsrechtenprijs is zo’n blijk van solidariteit. Ook steunen we vakbonden indien gewenst met technische kennis en bevorderen we dat vakbonden van elkaar kunnen leren.
Lobby
Als vakbonden veel belemmeringen ondervinden doordat vakbondsrechten worden geschonden en als de vakbonden niet aan de overlegtafel worden gevraagd, draagt Mondiaal FNV bij door druk uit te oefenen bij de overheid of bedrijven in de keten. En we steunen de partners in hun lobby. Ook bieden we ondersteuning als vakbondsrechtenschendingen worden aangekaart bij de ILO.
Achtergrondinformatie
De internationale vakbeweging ITUC publiceert jaarlijks de Global Rights Index. Daarin worden 161 landen gerangschikt naar vakbondsvrijheid en worden de schendingen uitgelicht. De FNV is ook aangesloten bij de ITUC. Uit de index van 2021 blijkt bijvoorbeeld dat er in veel landen in toenemende mate sprake is van misbruik van het stakingsrecht, het recht om een vakbond op te richten en er lid van te worden. De strijd voor vakbondsrechten is dan ook geen overbodige luxe.
Samen met organisatie Shift hebben we een handleiding gemaakt voor bedrijven, gericht op het bevorderen van vrijheid van organisatie in vakbonden.