Op 24 april 2013 stortte kledingfabriek Rana Plaza in. 1134 mensen kwamen om het leven, ruim 2500 mensen raakten gewond. Iedereen riep dat een ramp als deze nooit meer mocht gebeuren. Wat is er sindsdien veranderd? En hoe zorgen we ervoor dat we een dergelijk ramp in de toekomst voorkomen? Deze vragen staan centraal in de podcast ‘10 jaar na Rana Plaza: waar geen wil is, is een wet?’ die Mondiaal FNV speciaal voor deze dag maakte.
Foto: Catrien Ariens
Host: Manon Wolfkamp (Initiatief Duurzaam en Verantwoord Ondernemen)
Gasten: Lara Wolters (PvdA), Stieneke van der Graaf (ChristenUnie), Tuur Elzinga (Mondiaal FNV), Alexander Kohnstamm (Fair Wear Foundation), Tamar Hoek (Solidaridad).
Al sinds 2011 wordt gesproken over een zorgplicht van bedrijven om rekening te houden met mens en milieu. Na het instorten van Rana Plaza zijn in Nederland convenanten opgestart waarin bedrijven, maatschappelijke organisaties en vakbonden hier samen mee aan de slag zijn gegaan: de convenanten internationaal maatschappelijk verantwoord ondernemen (IMVO). “Hoewel het convenant voor kleding en textiel heeft geholpen is wetgeving nodig. Dit zorgt voor een eerlijk speelveld tussen de bedrijven die wel verantwoord ondernemen en de achterblijvers.” Stelt Tuur Elzinga, voorzitter van Mondiaal FNV.
Naast de convenanten was specifiek voor Bangladesh een Veiligheidsakkoord opgezet. Hierin maakten kledingbedrijven afspraken met de vakbond en hun leveranciers over de veiligheid van hun fabrieken. "Bedrijven committeerden zich aan bepaalde afspraken en zijn verplicht om deze na te komen. Juist deze juridische bindendheid bleek het succes van het Veiligheidsakkoord.” stel Alexander Kohnstamm, Fair Wear Foundation. Het is echter een vrije keuze of bedrijven het akkoord tekenen waardoor ook deze impact beperkt blijft. Daarom is brede IMVO-wetgeving nodig.
Om op grote schaal de kledingindustrie te verbeteren is wetgeving nodig. Wetgeving legt de lat voor alle bedrijven hoger en creëert een gelijk speelveld tussen de bedrijven die al wel stappen zetten via bovenstaande initiatieven en de achterblijvers. Lara Wolters, Europarlementariër voor PvdA heeft hiertoe het initiatief genomen in Brussel en Stieneke van der Graaf, ChristenUnie heeft een initiatiefwet ingediend in de Tweede Kamer. “De politieke processen vullen elkaar goed aan” concluderen beiden. In de podcast lichten zij toe hoe zij dit aanpakken.
Op 21 maart 2023 publiceerde vakbondsleider in Bangladesh Nazma Akther, samen met collega Ruben Korevaar, een artikel in het Nederlands Dagblad over het bezoek van de Tweede Kamer aan Bangladesh. De oproep destijds was duidelijk: "zorg voor wetgeving voor internationaal, maatschappelijk verantwoord ondernemen." Lees het opniestuk