Bijna 80% van de callcentermedewerkers kampt met regelmatige stem- en keelklachten, zo blijkt uit een enquête onder 206 leden van FNV Callcenters. Toch doet bijna 95% van de werkgevers niets om deze klachten te voorkomen. De FNV roept op tot directe actie: stemproblemen moeten serieus worden genomen, zowel door werkgevers als medewerkers.
‘Deze cijfers tonen niet alleen de omvang van het probleem, maar ook een schrijnend gebrek aan verantwoordelijkheid van werkgevers,’ stelt Elly Heemskerk, bestuurder FNV Callcenters. ‘Callcentermedewerkers leveren dagelijks topprestaties onder hoge werkdruk, vaak zonder enige ondersteuning op het gebied van stemgebruik.’
De resultaten uit de enquête schetsen een zorgwekkend beeld:
79% van de medewerkers heeft regelmatig tot soms last van stemklachten, zoals heesheid, keelpijn, of een vermoeide stem.
Ruim 40% ervaart deze klachten meer dan vijf keer per jaar. Voor sommigen duren de klachten langer dan twee weken.
Slechts 10% meldt zich ziek vanwege stemproblemen, vaak door financiële druk: 27% kan het zich niet veroorloven omdat de eerste twee ziektedagen niet worden uitbetaald.
95% van de werkgevers biedt geen enkele training, workshop of voorlichting over stemgebruik.
De impact van stemklachten wordt vaak onderschat, terwijl de gevolgen ernstig kunnen zijn. ‘Langdurig belastend en/of verkeerd stemgebruik zonder rust kan leiden tot schade aan de stembanden’, waarschuwt Rico Rinkel, KNO-arts in Amsterdam UMC, namens KNO-artsen met aandachtsgebied stemklachten binnen de Nederlandse Vereniging voor Keel-Neus-Oorheelkunde (NVKNO). ‘Aandacht voor stemgebruik en stemhygiëne is van belang voor elke stemprofessional.’
Toch geeft 88% van de respondenten aan niet te weten dat stemproblemen een erkende beroepsziekte zijn. Dit gebrek aan bewustzijn versterkt het probleem. Medewerkers blijven doorwerken, terwijl hun klachten verergeren.
FNV Callcenters roept op tot concrete actie. Logopedie moet wat de vakbond betreft een verplicht onderdeel worden in de training van de beginnende medewerkers. Dit onderdeel zou jaarlijks herhaald moeten worden door een erkende logopedist. Heemskerk: ‘Werkgevers hebben een wettelijke verplichting om veilige en gezonde werkomstandigheden te garanderen. Het negeren van stemklachten schaadt niet alleen de gezondheid van medewerkers, maar ook de kwaliteit van hun werk. Dit probleem moet op de agenda komen bij de werkgevers.’
Hoewel werkgevers een grote rol spelen, ligt er ook een verantwoordelijkheid bij medewerkers. Heemskerk: ‘Het is belangrijk dat medewerkers stemproblemen serieus nemen, tijdig een arts raadplegen en zich ziekmelden indien nodig. Gezondheid moet altijd op de eerste plaats staan.’
Callcentermedewerker Angela Tinnemans ervoer dit aan den lijve: ‘Een paar jaar geleden begon ik mijn werkdag als iedere andere. Maar bij het eerste telefoongesprek wachtte me een schok; mijn stem bleek weg te zijn en de klant kon me niet horen.’ Angela heeft inmiddels chronische stemproblemen en waarschuwt dat mensen de waarde van hun stem niet mogen onderschatten. ‘Je stem is belangrijk in je contacten met andere mensen. Kun je die niet gebruiken dan mis je de simpelste dingen in je leven. Achteraf gezien had ik eerder hulp moeten zoeken. Maar hier was ik nooit voor gewaarschuwd of met een training op voorbereid. Mijn stem is nu blijvend beschadigd.’
FNV Callcenters benadrukt dat stemklachten een gedeelde verantwoordelijkheid zijn. ‘Dit is geen individueel probleem,’ zegt Heemskerk. ‘Werkgevers moeten investeren in preventie en medewerkers bewustmaken van de risico’s. Alleen samen kunnen we zorgen voor gezonde en veilige arbeidsomstandigheden.’
De FNV pleit ervoor om afspraken over stemgebruik en werkgerelateerde stemklachten vast te leggen in de cao. Op die manier wordt structurele aandacht voor dit probleem gewaarborgd.
Hier vind je een factsheet met de meest relevante uitkomsten van de enquete.