Oprichting Europese Arbeidsautoriteit (ELA) stap in goede richting
Op donderdag 14 februari zijn Europese Raad en Parlement tot overeenstemming gekomen over het oprichten van een Europese Arbeidsautoriteit (ELA). De autoriteit is een lang gekoesterde wens van FNV.
Hans Crombeen, bestuurder FNV Bouwen & Wonen: ‘Er zijn belangrijke punten binnengehaald. De tijger heeft tanden, maar het is een melkgebit. Er zit duidelijk nog groeiruimte. In de Management Board zullen de Europese vakbonden daar hard aan werken.’
Positief
Detachering en sociale zekerheid vallen onder de bevoegdheid van de ELA. Daarnaast is een grote rol weggelegd voor de aanpak van zwartwerk en kan de ELA ook constructies met derdelanders onderzoeken. Dit zijn belangrijke stappen in de goede richting.
Verder is positief dat de ELA op eigen initiatief risicoanalyses kan maken. Daarmee kan ze de Commissie en lidstaten gericht informeren over mogelijke onregelmatigheden. De autoriteit kan lidstaten zelf voorstellen om een gezamenlijke inspectie uit te voeren. Daarnaast is er ruimte gecreëerd voor sociale partners in de Management Board en Stakeholdersgroep.
Gemiste kans
Een gemiste kans is dat lidstaten nog steeds niet verplicht zijn om mee te doen aan gezamenlijke inspecties. De resultaten van inspecties en uitkomsten van de bemiddeling zijn bovendien niet openbaar. De ELA moet wel een jaarlijks activiteitenrapport opstellen, maar ‘gevoelige informatie’ mag daarin weggelaten worden. Dat geldt ook voor de overleggen van de Management Board van de ELA: als die over ‘gevoelige’ zaken discussieert, is er geen plaats aan tafel voor sociale partners.
Nationale sociale partners kunnen gezamenlijk een zaak onder de aandacht van de ELA brengen als er nog geen juridische procedures lopen, maar vakbonden kunnen dat niet zelfstandig. Dat is een gemis.
In werking
De verordening treedt direct na publicatie in werking in alle lidstaten en moet uiterlijk 2 jaar na publicatie operationeel zijn. Na 5 jaar zal de Commissie de werking van de ELA evalueren.
De ELA krijgt de volgende taken
- faciliteren toegang tot informatie voor burgers en bedrijven;
- stimuleren samenwerking en informatie-uitwisseling tussen lidstaten over toepassing en naleving van EU wet- en regelgeving;
- coördineren en ondersteunen van grensoverschrijdende inspecties;
- maken van risicoanalyses en risico-inschattingen;
- versterken van de capaciteit van lidstaten en verbreden van kennis in de verschillende lidstaten over (aanpak van) ‘zwart werk’;
- bemiddelen (op vrijwillige basis) bij geschillen tussen lidstaten.
