Onthutsende situatie rondom bijrijdersstoel SNG
NS ontkent onveilige situatie en weigert aanpassingen te doen
Inmiddels is er al veel gezegd en geschreven over de bijrijdersstoel Sprinter Nieuwe Generatie (SNG). NS ontkent nu de onveilige situatie en weigert aanpassingen te doen. FNV Spoor is hier natuurlijk verbijsterd over.
In het kort
- NS stelt dat aan het bepalen van de gewijzigde positie van de bijrijdersstoel een zorgvuldige procedure vooraf is gegaan. De alternatieve positie van de bijrijdersstoel is bepaald in afstemming met een vertegenwoordiging namens S&O mentoren, T&M Commissie van de OR NS Reizigers, NS Techniek en CAF.
- De positie van de bijrijdersstoel in de SNG treinstellen is lange tijd onderwerp van gesprek geweest die aandacht heeft gekregen na het tragische ongeval met SNG treinstel 2304 in Hooghalen mei 2020.
- Uit het onderzoek “Hooghalen” kwam naar voren dat de originele positie, bij vluchten over links, in sommige situaties een vertragende werking op de vluchttijd kan hebben.
- Daarop is door NS besloten dat de stoel daar weg moet en er een alternatieve positie bepaald moest worden ten gunste van het creëren van een onbelemmerde vluchtweg voor de machinist (en eventuele aanwezige bijrijder).
- Het alternatief brengt met zich mee dat NS moet afwegen waaraan men voorkeur geeft:
“De meest veilige vluchtweg of het beste zicht op spoor- en seinbeelden vanuit zittende positie” - NS geeft aan dat de betrokken gebruikers bij NS hebben aangegeven een deel van het werk “ook” staande te doen.
- Dat is onder andere een argument voor NS om de voorkeur te geven aan de veilige vluchtweg.
- Om het staand werken te verlichten heeft NS besloten naast de bijrijdersstoel de STIT sta-ondersteuning te monteren.
‘Enige alternatieve positie’
Tijdens het overleg gaf NS aan dat de nieuwe positie de enige alternatieve positie is die aan de wettelijke normen voldoet. De door ons voorgestelde alternatieven zijn volgens NS niet te bevestigen. Dit omdat de constructie van de cabine daarvoor ongeschikt is. De alternatieven zijn:
- de Flirt variant met zwenk-zwaaimechanisme die automatisch wegdraait als je opstaat, waarvoor 88% van de mentoren, examinatoren en begeleiders de voorkeur voor heeft uitgesproken en;
- de SLT variant op een rail, zodat deze te verschuiven is waardoor er een betere zichtlijn kan ontstaan doordat dan langs de A-stijl kan worden gekeken, waarvoor 61% zich positief heeft uitgesproken.
Onthutsend
Wij vinden het onthutsend dat NS zo met de veiligheid, de mening van de vakmensen, het werkplezier en de duurzame inzetbaarheid van haar machinisten omgaat. Want, staand en voor lange personen ook nog voorovergebogen het werk in een trillende cabine moeten doen, is niet best voor je gewrichten en dus niet duurzaam. Een keuze tussen twee belangrijke veiligheidsonderwerpen (vluchtweg versus zicht) zou NOOIT een keuze moeten zijn. NS stelt dat de gewijzigde positie van de bijrijdersstoel wel veilig is. Dat sluit dus niet aan bij de beleving van 80% van de respondenten van onze enquête die aangaven dat men vanuit deze gewijzigde positie onvoldoende zicht op het spoor heeft om te zien of het veilig te berijden is.
Oplossing?
Omdat we op dit moment uit moeten gaan van hetgeen NS ons vertelt en er dus geen ander alternatief is te realiseren, vindt FNV spoor dat de SNG uit het opleidingsprogramma moet zodat de mentoren, begeleiders en examinatoren niet in deze mogelijk onveilige en voor de gewrichten ongezonde omstandigheden hun werk hoeven te doen. Als dat i.v.m. capaciteit echt niet lukt, geef de gebruikers dan de keuze wel of niet op de SNG hun werk te doen.
Daarnaast zien wij dat NS al tijden mentoren tekort komt en dat dit tekort enkel maar toeneemt. Wij hebben voorgesteld om met ons na te denken over het aantrekkelijker maken van het mentoren-vak. Naast het financiële aspect hebben wij wederom ingebracht om machinisten de keuze te geven hoeveel diensten men eventueel als mentor wil worden ingezet. En geef een planning ruim van te voren door inclusief op welk materieel, zodat men tijdig kan aangeven dat men van een mentoren-dienst wil afzien, bijvoorbeeld omdat men ziet dat deze op een SNG zal plaatsvinden. NS heeft toegezegd om naar onze voorstellen te kijken en komt daarop terug.
Weghalen zonder nieuwe stoel
We zien dat NS de originele stoelen al aan het demonteren is, zonder dat de vervangende stoel gemonteerd wordt. Volgens NS betreft dat in bijna 1/3 van de SNG stellen momenteel alleen een STITT aanwezig is. Daar loopt tot eind juli terug naar 0. NS geeft aan dat er bij de leverancier van de nieuwe stoel leveringsproblemen zijn. In samenspraak met de OR heeft NS besloten de stoelen wel te verwijderen, omdat de veilige vluchtweg wel belangrijk is. Daar kunnen wij ons wel in vinden. Wat ons betreft betekent dat ook, dat je als gebruiker van de bijrijdersstoel, de betreffende taak op de SNG zonder bijrijdersstoel, kan weigeren. Want ook hiervoor geldt: “we werken veilig en gezond, of we werken niet!”
