Vervolgoverleg Sociale Veiligheid met Koolmees

Zondagmiddag heeft FNV Spoor bij de directie van NS, staatsecretaris van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat Vivianne Heijnen, minister van Justitie en Veiligheid Dilan Yeşilgöz-Zegerius en de betreffende Tweede Kamerleden aangegeven dat het NS personeel dat in de vuurline werkt het water aan de lippen staat, dat het zo niet verder kan en de grens is bereikt.

Wij verwachten dat politiek en directie NS door zullen pakken en met extra maatregelen zullen komen om de veiligheid van het NS personeel beter te kunnen borgen. Zodra we reacties hebben ontvangen, horen jullie van ons. Afgelopen woensdag hebben we met NS tal van extra maatregelen aangekondigd. De incidenten van afgelopen weekend geven aan hoe broodnodig deze zijn.

Overleg met Wouter Koolmees

Na de noodkreet van FNV Spoor aan Wouter Koolmees over vele schrijnende onveilige situaties op en rond het spoor heeft er woensdag 19 april jl. een tweede overleg plaatsgevonden met de medewerkers van V&S en Internationaal van FNV Spoor. In het eerste overleg hadden de collega’s verteld wat zij allemaal voor misstanden meemaken in de trein en op en rond de stations. Dit waren schrijnende voorbeelden die zelfs emotionele momenten opleverden. Er werden voorbeelden genoemd waar de collega’s bijna dagelijks mee te maken krijgen zoals intimidatie, geweld, bespugen en criminaliteit. Dit alles maakte grote indruk op alle betrokkenen. FNV Spoor eiste in dat overleg extra maatregelen ter bevordering van de veiligheid van het NS personeel.

Afgelopen dinsdag, op deze tweede bijeenkomst, opende Wouter Koolmees de bijeenkomst met een korte terugblik en benadrukte nogmaals dat de vele verhalen die op 8 maart door de frontliners werden verteld grote indruk op hem hebben gemaakt. Vervolgens benadrukte hij, hoe ingewikkeld de mogelijke oplossingen ook zijn en het ook een breed maatschappelijk probleem is, NS verantwoordelijk blijft als werkgever voor een veilige werksituatie voor zijn werknemers en deze zaken zeer serieus neemt. Daarna gaf NS een overzicht van incidenten die hebben plaatsgevonden en van de diverse maatregelen die al lopen en de extra maatregelen die genomen worden om de veiligheid te verhogen. 

Lees hier de samenvatting van de maatregelen (reeds bestaande maatregelen en extra toegezegde maatregelen) + quote van Wouter Koolmees n.a.v. de bijeenkomst vorige week.

1300 meldingen van agressie

In 2022 zijn bijna 1300 meldingen van agressie bekend. Waarvan 2/3 op en rond de stations plaatsvindt en 1/3 in de trein. Deze incidenten variëren van dreigen met wapen, aanranding, bespugen tot lichamelijk geweld enz. Diverse maatregelen lopen al. Je kunt hierbij denken aan gerichte acties met de politie, sluiten van ingangen of stations, aanpak fraude e-tickets, Whatsapp melding voor reizigers, bekijken (live) van camerabeelden, enz. Ook is er veel overleg met diverse betrokken instanties zoals politie, gemeente, ministerie en COA. Het overleg met NMBS over grensoverschrijdende inzet van teams van V&S met Securail is in een vergevorderd stadium. Het ziet er naar uit dat NS binnen 2 maanden met NMBS werkafspraken overeenkomt over de uitvoering van 4 pilotmomenten om de werkafspraken praktisch te toetsen. Aan de hand van de uitkomst van die pilot 'grensoverschrijdende inzet V&S - Securail' zal een vervolg worden vastgesteld in overleg met de Toezichthouders. Onze zorgen zijn wel de onderbezetting bij V&S en het ontbreken van Breda als standplaats V&S.  

Meer veiligheidsmiddelen?

NS gaat in gesprek met de medezeggenschap en met collega’s van de sociale veiligheidsorganisatie over de ontwikkelingen en zorgen over hun veiligheid. Onderdeel hiervan is ook in gesprek gaan over de risico’s in het werk die de collega’s ervaren en de voor- en nadelen van geweldsmiddelen. De uitkomsten van deze gesprekken en het onderzoek staan volledig open. NS sluit dus niet meer bij voorbaat het verstrekken van veiligheidsmiddelen uit.

Krappe capaciteit

Naast dat er sprake is van maatschappelijke oorzaken die leiden tot de toegenomen sociale onveiligheid is een andere grote oorzaak de krappe capaciteit oftewel de personele onderbezetting onder de Hc’s en V&S’ers. Te vaak is er te weinig V&S personeel om een incident en evenementen goed op te pakken of te voorkomen. NS is op dit moment hard aan het werven om de bezetting op orde te krijgen. Echter, een negatieve maatschappelijke trend op tolerantie is de oorzaak van meldingen van overlast en geweld. Personeelstekort kan wat FNV Spoor betreft nooit de aanleiding zijn voor geweld.

Extra ‘vlees op de botten’

Gegeven de stijging in incidenten en de krappe arbeidsmarkt gaat NS zorgen voor extra ‘vlees op de botten’ bij Veiligheid & Service. Bij V&S zal dit jaar door worden geworven worden tot minimaal 740 fte. Ook wil NS samen met de OR en bonden onderzoeken of een nieuwe functie beveiliger/toezichthouder van toegevoegde waarde voor de NS’ers kan zijn. Deze mensen kunnen dan ingezet worden voor de lichtere werkzaamheden zodat de huidige collega’s van V&S zich beter kunnen richten op de lastigere taken en er hier meer formatie voor is. Denk daarbij o.a. aan het begeleiden van evenementen met een laag risicoprofiel. Ook zou voor deze functie lichtere competenties en vaardigheden gelden waardoor deze makkelijker te werven zijn. NS geeft aan dat het de introductie van de nieuwe functie het mogelijk maakt om een loopbaanpad en loopbaanperspectief te creëren binnen het vak sociale veiligheid, wat zeker gegeven de hele krappe arbeidsmarkt een groot voordeel is. 

FNV Spoor heeft aangegeven in deze nieuwe functie kansen maar ook risico’s te zien. Het kan hooguit “on-top” de verhoogde formatie van V&S zijn, en we moeten waken dat dit niet ten nadele van het taakveld en werkplezier van de V&S’er mag gaan. Deze hebben het enorm druk, en zijn niet op zoek naar collega’s die zij weer moeten beschermen. We hebben hierover afgesproken dat vakbonden ook bij het onderzoeken of dit van toegevoegde waarde kan zijn, worden betrokken.

Vele maatregelen, maar we zijn er nog zeker niet

De personele tekorten zijn niet vandaag opgelost en de maatschappelijke oorzaken zijn niet morgen weg, maar NS blijft verantwoordelijk voor de veiligheid van zijn personeel. Wel heeft FNV Spoor er voor gezorgd dat (sociale) veiligheid weer hoog op de NS agenda staat en we gaan er voor zorgen dat dit ook zo blijft.