Vandaag publiceert de FNV een rapport over misstanden bij Participatiebedrijf WerkSaam Westfriesland. Het blijkt dat op uitgebreide schaal wordt verdiend aan uitkeringsgerechtigden en dat er nauwelijks sprake is van doorstroom naar een vaste baan.
Déjo Overdijk, bestuurder FNV Uitkeringsgerechtigden. ‘We hebben drie jaar lang een WOB-procedure moeten voeren en pas toen eindelijk de gevraagde informatie ontvangen. Het is nu zonneklaar dat er wordt verdiend op uitkeringsgerechtigden in re-integratietrajecten.’
In het rapport van de FNV staan gedetailleerde berekeningen, waaruit duidelijk wordt hoeveel partijen zoals WerkSaam verdienen aan de inzet van uitkeringsgerechtigden. Zo verdiende het bedrijf bijvoorbeeld in drie jaar tijd € 128.507 op een uitzendconstructie met 84 uitkeringsgerechtigden. Overdijk: ‘De uitkeringsgerechtigden werden verplicht om regulier werk te doen en krijgen daarvoor geen loon, maar een minimale vergoeding. Daarbij gaat het niet alleen over werken zonder loon, maar ook over verdringing van betaald werk en dat kan weer leiden tot oneerlijke concurrentie tussen bedrijven.’
Ook blijkt dat slechts een handjevol van de uitkeringsgerechtigden, die via WerkSaam werd gedetacheerd bij andere bedrijven, ook daadwerkelijk is doorgestroomd naar een vaste baan en dus uit de bijstand kunnen. Overdijk: ‘We hebben misschien niet een volledig beeld omdat we niet weten of de ontvangen informatie van WerkSaam compleet is, maar de cijfers spreken voor zich. In drie jaar tijd krijgen slechts 153 langdurig werklozen, van de 1482 uitkeringsgerechtigden die werken zonder loon, een contract van minimaal zes maanden waarbij ze normaal betaald worden. Dan kun je niet volhouden dat werken zonder loon een goede kans biedt op een vaste baan. Intussen levert al dat gratis werk wel geld op.’
De FNV wil dat mensen zo snel mogelijk duurzaam, met betaald werk, uit de uitkering komen en dat er een einde komt aan Werken zonder Loon. De evaluatie van de Participatiewet door het Sociaal Cultureel Planbureau liet al zien dat dit door de huidige aanpak nauwelijks gebeurt. In de tijd van personeelsschaarste en vóór Corona kreeg landelijk slechts 1% van hen vaker werk.