Participatiewet moet op de schop en menselijker
Manifest van ervaringsdeskundigen en organisaties
Een coalitie van ervaringsdeskundigen en organisaties, waaronder de FNV, pleit voor een fundamentelere herziening van de Participatiewet die bestaanszekerheid garandeert. Minister Carola Schouten (Armoedebeleid en Participatie) werkt aan herziening van de wet, maar haar plannen schieten volgens de coalitie tekort om de problemen op te lossen.
In het vandaag gepresenteerde Manifest pleit deze coalitie voor een wet die bestaanszekerheid garandeert. De huidige bijstandsnorm schiet daarvoor veel tekort en zou daarom fors moeten worden verhoogd. Vanavond debatteert de Tweede Kamer over de Participatiewet.
Een ongekend harde wet
Vicevoorzitter FNV Kitty Jong: 'De huidige Participatiewet is een ongekend harde wet die onmenselijk uit kan pakken. Mensen worden benaderd vanuit wantrouwen en zijn in grote problemen gekomen door de overheid. Om mensen in de bijstand bestaanszekerheid en perspectief te bieden is een veel grotere wetswijziging nodig dan het Kabinet nu voorstelt. De voorwaarden die in het manifest staan genoemd zijn daar voor noodzakelijk.'
Niet over ons, zonder ons
De coalitie bestaat uit ervaringsdeskundige Noortje van Lith, wetenschapper Anja Eleveld, Wij staan op, MIND, Studeren en Werken op Maat, JongPIT, armoedeorganisatie Rotterdamse Sociale Alliantie, Bijstandsbond Amsterdam en vakbonden FNV, CNV en VCP.
Meer betrokken bij herziening wet
Naast de verhoging van de bijstand pleit de coalitie ervoor dat bijstandsgerechtigden, chronisch zieken en mensen met een beperking meer worden betrokken bij de herziening van de Participatiewet. Ook jongeren zouden recht moeten krijgen op een volwassen bijstandsuitkering in plaats de jongerennorm van ongeveer 250 euro per maand.
Grondig op de schop
De Participatiewet moet veel grondiger op de schop dan het kabinet nu voorstelt. Zo zou de kostendelersnorm niet aangepast moeten worden, maar volledig worden afgeschaft. Er zouden minder verschillen in de rechten voor bijstandsgerechtigden tussen gemeenten moeten zijn. De wet moet uitgaan van vertrouwen en de te strenge inlichtingenplicht moet worden aangepast.
Gevangen in de bijstand
Ook pleit de coalitie voor een oplossing voor de groep mensen met een chronische ziekte of beperking die nu gevangen zit in de bijstand. De bijstand is ingericht als tijdelijk vangnet, maar dat is niet reëel voor alle mensen die afhankelijk zijn van de bijstand. Zij konden voorheen een beroep doen op de Wajong. De coalitie pleit voor een wet voor mensen met chronische ziekte en beperking die recht doet aan hun situatie en perspectief biedt zonder partner- en vermogenstoets.
Recht op werk
In het manifest wordt ook gepleit voor betere ondersteuning van mensen met een beperking naar en tijdens regulier werk. Garandeer recht op werk voor mensen met een arbeidsbeperking door te investeren in een infrastructuur voor sociaal ontwikkelbedrijven en garandeer voldoende beschutte werkplekken voor mensen die daarop aangewezen zijn.
Achtergrond Participatiewet
De Participatiewet werd in 2015 ingevoerd en ging gepaard met een forse bezuiniging van 1,7 miljard. Met de invoering van deze wet werd de toegang tot de sociale werkvoorziening afgesloten en konden mensen met een beperking die (deels) zouden kunnen werken niet meer terecht bij de volksverzekering van de Wajong.
Al jaren veel kritiek
Op de Participatiewet is al jaren veel kritiek. De wet is te streng en de bijstand te laag. De wet heeft niet geleid tot meer duurzaam werk voor mensen met een arbeidsbeperking. Bovendien gaat de Participatiewet te veel uit van wantrouwen en harde sancties die mensen niet vooruit helpen. Vorige week constateerde ook het Sociaal en Cultureel Planbureau ook dat de huidige Participatiewet te veel de focus legt op betaald werk.
