Kankeronderzoek KWF benadrukt noodzaak naleven Arbowet

De FNV is geschrokken van de resultaten van KWF-onderzoek naar de relatie tussen kanker en werk. Ruim 7.000 Nederlanders blijken jaarlijks kanker door hun werk te krijgen. Volgens de vakbond benadrukt dit dat het niet goed gaat met de naleving, handhaving en kwaliteit van de huidige Arbowetgeving. Huidkanker door uv-straling en kanker door het inademen van kankerverwekkende stoffen als asbest, silica en en dieseldampen komen het meest voor.

David van de Geer, FNV-bestuurder Luchtvaart: ‘Niet eerder is zo nadrukkelijk in Nederland de relatie gelegd tussen het werk dat je doet en kanker. Het gaat om duizenden zieken per jaar. Het voortdurend hameren op versoepelen van de regels is wel het laatste wat er moet gebeuren. Veilig en gezond werken is een recht, geen cadeautje. Niet regeldruk maar regelontduiking zou in de Tweede Kamer het gesprek van de dag moeten zijn.’

Moties of regels afzwakken ‘ondoordacht en onverantwoord’

In 2022 tekende voormalig minister Karien van Gennip het ‘Zero Death’-manifest dat het aantal arbeidsdoden in 2030 moet terugbrengen naar nul. Maar het aantal arbeidsdoden in Nederland is nog altijd onverminderd hoog. Desondanks nam de Tweede Kamer - notabene met goedkeuring van staatssecretaris Nobel – onlangs drie moties aan die ervoor moeten zorgen dat de zogenaamde ‘regeldruk’ rondom de registratie van gevaarlijke stoffen omlaag moet. De FNV noemt dat ‘ondoordacht en onverantwoord’. ‘Ten eerste waren die moties in strijd met de eigen Arbovisie van het kabinet, ten tweede met internationale regelgeving en daarnaast dus met het ‘Zero Death’-manifest.’

Naleving, controle en kwaliteit Arboregels moet beter

Van de Geer: ‘Het besef dat werknemers op een gezonde manier hun werk moeten kunnen doen, moet bij de politiek, bij grote en bij kleine werkgevers veel meer tussen de oren komen te zitten. De Arbeidsinspectie moet beter kunnen handhaven en de huidige regelgeving dus eerder aangescherpt, dan afgezwakt. De teugels laten vieren is een enorme aderlating voor het recht op gezond en veilig werken.”

Kamermoties bijl aan wortel Arbowet

De FNV heeft zich hard gemaakt voor een speciale regeling (TSB-regeling) zodat werknemers een vergoeding kunnen krijgen als ze door hun werk ziek zijn geworden. Maar zelfs binnen die regeling blijkt het lastig om voor een vergoeding in aanmerking te komen. Bewijsbaarheid is bijna altijd een probleem temeer omdat werkgevers de administratie van gevaarlijke stoffen niet op orde hebben. ‘Als je de verplichting om een risico in kaart te brengen of bij te houden met welke gevaarlijke stoffen je werkt nu ook nog afschaft, ontneem je mensen de mogelijkheid om hun recht te halen op het moment dat ze ziek zijn geworden. Je zegt eigenlijk dat je het wel prima vindt dat je bij kleine werkgevers kanker oploopt, omdat je regeldruk belangrijker vindt. Dat is de terugkeer van het wilde westen op de werkvloer”, zegt Van de Geer daarover.

‘Snel meer onderzoek en tegemoetkomingsregeling uitbreiden’

Dit onderzoek laat zien dat veel mensen kanker krijgen door hun werk. De FNV is dan ook van mening dat de TSB-regeling snel uitgebreid moet worden met bijvoorbeeld longkanker door silica (kwartsstof) en longkanker door dieselmotoremissies. Meer slachtoffers van beroepsziekten door gevaarlijke stoffen moeten in aanmerking kunnen komen voor een tegemoetkoming. Daarnaast zijn niet alle kankersoorten onderzocht. Het werkelijke aantal kankerdiagnoses door blootstelling op werk ligt naar verwachting dus nog hoger.

Wegkijken kost mensenlevens

Van de Geer: “De ingrijpende gevolgen van ongezond werk met kankerverwekkende stoffen geven alle aanleiding om nu eindelijk ook eens werk te maken van een onderzoek naar de kans op kanker door werken in vliegtuiguitstoot. Het wegkijken en verschuilen door werkgevers en overheid kost mensenlevens.” FNV-leden die denken dat ze kanker of een andere ziekte hebben opgelopen door hun werk kunnen voor advies en juridische hulp terecht bij het Bureau Beroepsziekten van de vakbond.