Vanochtend stemde de Commissie burgerlijke vrijheden, justitie en binnenlandse zaken (LIBE) van het Europees Parlement in met het opzetten van een EU Talent Pool. Dit nieuw op te richten platform moet het voor bedrijven makkelijker maken om werknemers van buiten de EU te werven, maar daarbij ligt misbruik op de loer.
De FNV is vanaf het begin kritisch geweest op dit voorstel van de Europese Commissie. Zo beschermt de Talent Pool arbeidsmigranten onvoldoende tegen uitbuiting.
De Talent Pool moet als platform dienen waarop werknemers van buiten de EU kunnen solliciteren op Europese banen, om op die manier tekorten op de Europese arbeidsmarkt op te lossen. De FNV ziet echter grote problemen. Nu is duidelijk dat werknemers van buiten de EU op grote schaal worden uitgebuit. Zij worden tijdens hun rekrutering vaak misleid door wervingsbureautjes met valse beloften, moeten hoge rekruteringskosten betalen waardoor ze ook nog met schulden beginnen, worden geconfronteerd met ondoorzichtige inhoudingen op hun loon, en ze werken vaak in onzekere banen, geïsoleerd van de maatschappij. Zo kwam recent naar buiten dat vrachtwagenchauffeurs uit Centraal Azië al maandenlang te maken hebben met onderbetaling en intimidatie.
Ondanks deze problemen bevat de Talent Pool geen van de eisen van de vakbeweging om deze werknemers te beschermen en op zijn minst gelijk te behandelen als andere werknemers in de EU. Zo willen de Europarlementariërs niet dat werkgevers uit de Talent Pool geweerd kunnen worden als zij hun werknemers ongelijk behandelen of dat uitzendbureaus, waar arbeidsmigranten het grootste risico op uitbuiting lopen, geweerd kunnen worden uit de Talent Pool. Wel wil het Europees Parlement lidstaten verplichten om versnelde immigratieprocedures in te stellen voor werknemers die via de Talent Pool de EU binnen willen komen. Ook zouden werkgevers niet eerst binnen de EU naar personeel hoeven zoeken. Zonder dit soort checks worden de deuren wagenwijd opengezet voor malafide wervings- en uitzendbureaus.
Keer op keer komt de Europese Commissie van Ursula von der Leyen tegemoet aan de wens van werkgevers voor goedkope en makkelijk uit te buiten arbeidskrachten. En het Europees Parlement gaat daar dit keer helaas in mee. Waar werkgevers normaal gesproken de lonen, arbeidsomstandigheden en productieprocessen moeten verbeteren om personeelstekorten op te lossen, biedt de Talent Pool hen nu een goedkope uitweg. Werkgevers en uitzendbureaus krijgen toegang tot een grote groep werknemers van buiten de EU die zij tegen slechtere voorwaarden te werk kunnen stellen dan EU-werknemers. Dit jaagt de arbeidsuitbuiting aan. Bovendien worden werkgevers minder innovatief en concurrerend, omdat de prikkel verdwijnt om in hun arbeidsproductiviteit te investeren. Hierdoor wordt een laagproductieve-lage lonen-economie gestut.
Nu het Europees Parlement haar standpunt heeft bepaald kan het gaan onderhandelen met de 27 lidstaten van de EU. De FNV dringt er in deze eindonderhandeling op aan om het beschermen van werknemers uit landen buiten de EU en de gelijke behandeling van alle mensen die in Europa werken alsnog centraal te stellen.