Von der Leyen wil wetgeving verantwoord ondernemen uithollen
Europese Commissie hanteert botte bijl
De EU-wet op maatschappelijk verantwoord ondernemen CSDDD (Corporate Sustainability Due Diligence Directive) is in mei 2024 na jarenlang onderhandelen vastgelegd. In Nederland is het wetsvoorstel klaar, keurig op schema zodat het in 2027 in werking kan treden.
Uit gelekte stukken blijkt dat voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen van plan is om de wetgeving over maatschappelijk verantwoord ondernemen volledig uit te hollen. ‘Het is onacceptabel dat wetgeving voor het respecteren van arbeidsrechten wordt getorpedeerd,’ aldus Petra Bolster-Damen, internationaal secretaris en dagelijks bestuurslid van FNV. De FNV pleit al jaren voor een wet die van Nederlandse en Europese bedrijven eist dat zij niet langer wegkijken van uitbuiting, kinder- en dwangarbeid, vakbondsonderdrukking of milieuschade in hun toeleveringsketens. De FNV neemt op 25 februari in Brussel deel aan de protestactie van het Europees Verbond van Vakverenigingen (ETUC) tegen de voorgestelde afzwakkingen.
Europese Commissie hanteert botte bijl
Von der Leyen gebruikt een botte bijl om de goede wetgeving om zeep te helpen: de gelekte afzwakkingen kwamen in 4 maanden tot stand. Bovendien zijn daarbij de normale regels voor goed bestuur niet gevolgd. De gevolgen van de ingreep zijn niet in kaart gebracht en belanghebbenden zijn niet gehoord. Dat staat in schril contrast met de zorgvuldige totstandkoming van deze wetgeving. Bolster-Damen: ‘Dit gesprek gaan we niet dunnetjes over doen. Als dit de nieuwe werkwijze is van de Europese Commissie, dan wordt dit voorstel de eerste slag in een langslepende oorlog. Wij gaan als vakbonden niet stilletjes toekijken hoe afbraakbeleid ons via de achterdeur door de strot wordt geduwd.’
Onbespreekbare afzwakkingen
De regelgeving wordt in Nederland ingevoerd onder de noemer Wet internationaal verantwoord ondernemen (Wivo). Deze wet verplicht grote bedrijven om schendingen van mensenrechten en arbeidsrechten op te sporen en aan te pakken. Daarbij moeten zij kijken naar hun eigen bedrijfsvoering, dochterondernemingen, zakenrelaties én de rest van de keten. Het maakt hierbij niet uit of werknemersrechten in Nederland of Bangladesh geschonden worden: grote bedrijven mogen niet langer wegkijken. Een greep uit de voorstellen:
- Het nieuwe voorstel beperkt de verplichting van grote bedrijven om risico’s in kaart te brengen en aan te pakken tot enkel hun directe toeleverancier. Mits dit óók een groot bedrijf is. Kleinere leveranciers en de rest van keten blijven buiten schot;
- Waar de huidige wet bedrijven vraagt om in het uiterste geval de zakelijke relatie te beëindigen, wordt die maatregel in het voorstel geschrapt;
- Bovendien wordt de civiele aansprakelijkheid ingeperkt, waardoor bedrijven in veel minder gevallen de schade aan slachtoffers moeten vergoeden;
- Het voorstel schept onduidelijkheid over de mogelijke sancties die bedrijven opgelegd kunnen worden. In de huidige wet ligt de maximumboete op 5% van de jaarlijkse omzet wereldwijd;
- Klimaatplannen moeten op papier gezet, maar hoeven niet langer uitgevoerd te worden;
- Als klap op de vuurpijl krijgen EU-landen op veel onderdelen het verbod om nationaal, betere regels in te voeren.
Voorsorteren op samenwerking met extreemrechts
Als Von der Leyen haar zin krijgt blijft er een tandeloze papieren tijger over. Bolster-Damen: ‘Zo’n tandeloze, uitgeholde wet zal werkende mensen in de praktijk niks opleveren. Ik ben benieuwd wie zich in het Europees Parlement laat lenen voor steun aan dit onzalige voorstel. Door zulke dramatische voorstellen op deze wijze te presenteren zet Von der Leyen de progressieve fracties in het Europees Parlement voor het blok. En ik vermoed dat ze niet zal schromen om deze voorstellen met steun van extreemrechts door het Europees Parlement te loodsen als de progressieve partijen hun rug recht houden en niet hiervoor zwichten. Dit is zo’n onacceptabele gang van zaken dat Von der Leyen lijkt voor te sorteren op een samenwerking met extreemrechts.’ De FNV en het Europees Verbond van Vakverenigingen (ETUC) roepen zowel het Europees Parlement als de EU-landen op om dit voorstel van tafel te vegen. Bolster-Damen: ‘Wij houden komende tijd onze vinger aan de pols en staan klaar om in actie komen.’
Bron gelekte stukken: https://www.politico.eu/article/brussels-plans-sweeping-cuts-to-eus-green-rules-leaked-bill-reveals/
Nieuwsbericht wet op maatschappelijk verantwoord ondernemen:https://www.fnv.nl/nieuwsbericht/algemeen-nieuws/2024/05/eu-geeft-klap-op-wet
