Stagiair te vaak misbruikt als goedkope arbeidskracht

Te veel verantwoordelijkheid, te lage of zelfs helemaal geen vergoeding en discriminatie bij het zoeken van een stageplek of tijdens de stage. Uit een enquête van FNV Young & United onder zo’n 1300 stagiaires blijkt dat stagemisbruik veel voorkomt. Meer dan de helft van de deelnemers gaf aan het idee te hebben als een (goedkope) werknemer te worden ingezet.

De jongerentak van de vakbond krijgt al jaren klachten van stagiaires over misstanden, maar exacte cijfers ontbraken. Yasmin Ait Abderrahman, voorzitter FNV Young & United: ‘De uitkomst van onze enquête bevestigt wat we dachten, namelijk dat er nog altijd veel misgaat. Vooral in sectoren waar er veel krapte op de arbeidsmarkt is, zoals in het onderwijs of de zorg, zien we dat stagiaires nog té vaak meer verantwoordelijkheid krijgen dan zou moeten. Je zou verwachten dat juist op de plekken, waar je jonge mensen wilt verleiden om aan het werk te gaan, je dat beter zou regelen.’

Veel onvrede over hoogte stagevergoeding

Met name als het gaat om de hoogte van de stagevergoeding is er veel onvrede onder stagiaires. Driekwart geeft aan daar niet tevreden over te zijn. Voor ruim de helft (55%) geldt bovendien dat zij hun bijbaan deels of helemaal moesten opzeggen om stage te kunnen lopen. En ondanks het feit dat werkgevers verplicht zijn op zijn minst een onkostenvergoeding te betalen, blijkt dat zes op de tien ondervraagden niet gecompenseerd wordt voor de gemaakte onkosten zoals reizen of de aanschaf van materialen.

Helft stagiaires voelt zich (goedkope) werknemer

Uit veel van de klachten die FNV Young & United krijgt over stagemisbruik komt naar voren dat studenten tijdens hun stage meer verantwoordelijkheid krijgen dan de bedoeling is. Zo worden in het onderwijs eerstejaars alleen voor de klas gezet en moeten stagiaires in de zorg handelingen verrichten die ze eigenlijk nog niet mogen verrichten. Ook uit de enquête komt dat beeld naar voren. Vier op de tien ondervraagden antwoordde ‘eens’ op de stelling ‘Ik krijg te veel verantwoordelijkheid tijdens mijn stage’. En meer dan de helft heeft het gevoel ‘gebruikt te worden als goedkope werknemer’.

Discriminatie hardnekkig probleem

Verder blijft discriminatie een hardnekkig probleem als het gaat om stageplekken vinden, maar ook tijdens de stage zelf. Voor 203 van de 1113 mensen die reageerden op de stelling ‘Ik voelde me gediscrimineerd bij het zoeken van mijn stage’ was er aanleiding om daar bevestigend op te reageren. Bovendien ervoeren 180 ondervraagden discriminatie tijdens de stage.

FNV Young & United wil verplichte stagevergoeding 

Volgens FNV Young & United is het hoog tijd om een stagevergoeding te verplichten voor werkgevers. Ait Abderrahman: ‘Minister Dijkgraaf heeft het geprobeerd te regelen in het Stagepact, maar werkgevers wilden niet aan een verplichte stagevergoeding geloven. Terwijl dat keihard nodig is. Niet alleen omdat het sectoren aantrekkelijker maakt voor jonge mensen, maar ook omdat de financiële positie van jongeren onder grote druk staat. Veel van hen hebben niet de middelen om hun bijbaan op te zeggen en komen in de financiële problemen als ze hun verplichte stage moeten lopen zonder dat daar een fatsoenlijke vergoeding tegenover staat. Wat ons betreft moet een wettelijke stagevergoeding daarom verplicht worden.’

Strenger controleren op verantwoordelijkheden en discriminatie

Ook wil de jongerentak van de FNV dat er strenger gecontroleerd wordt op de verantwoordelijkheden die stagiaires krijgen. Daar ligt volgens de bond een taak voor werkgevers én het onderwijs. Tot slot wil de bond dat het voor stagiaires gemakkelijker wordt om melding te doen van discriminatie tijdens de stage. Ait Abderrahman: ‘Wie zich schuldig maakt aan discriminatie moet daarvoor op de vingers worden getikt. Discriminatie is in geen enkel geval goed te praten, maar het is desastreus als dat je overkomt als je voor het eerst kennismaakt met de arbeidsmarkt.’