Een nieuwe baan: daar hoort een contract bij. Nog even je handtekening zetten en dan kun je aan de slag. Maar voordat je die handtekening zet, kan het geen kwaad om even goed te kijken wat er allemaal in je arbeidscontract staat.
Je hebt een arbeidscontract of arbeidsovereenkomst als jij persoonlijk verplicht bent om tegen betaling werk uit te voeren voor je werkgever. De werkgever is in deze relatie de 'baas’. De afspraken die je met je werkgever maakt, zijn op papier vastgelegd en vormen de arbeidsvoorwaarden. Val je onder een standaard-cao, zoals bijvoorbeeld in de thuiszorg? Dan mogen de afspraken in je arbeidscontract daar niet van afwijken. Lees hier meer over sectoren en cao’s.
Er zijn verschillende soorten arbeidscontracten:
Een arbeidsovereenkomst, met jouw handtekening en die van je werkgever, is niet verplicht. Ook mondelinge afspraken zijn geldig. Jouw werkgever is wel verplicht om de afspraken die hij met jou maakt op papier te zetten. Jij hoort een kopie daarvan te krijgen.
Krijg jij de afspraken niet op papier? Schrijf zelf op welke afspraken jullie gemaakt hebben en zet daar je handtekening onder. En vraag jouw werkgever om dat document ook te ondertekenen. Als je werkgever deze informatie niet schriftelijk wil geven of als de informatie niet klopt, dan is hij aansprakelijk voor de eventueel daardoor veroorzaakte schade.
Verschillende soorten arbeidscontracten bieden een verschillende mate van zekerheid. Veel werkgevers starten tegenwoordig met een tijdelijk contract dat later omgezet kan worden in een vast contract. Een vast contract is een arbeidsovereenkomst zonder einddatum, tijdsduur of reden waarom het contract eindigt. Maar mogelijk krijg je ook te maken met andere contractvormen, zoals een min-max contract, nul urencontract of een oproepcontract.
Heb je momenteel een tijdelijk contract, dan kun je het gesprek aangaan met je werkgever over jouw kansen op een vast contract. Download onze tips waarmee je jouw werkgever kunt overtuigen om jou een vast contract te geven.
In je arbeidscontract kan een beding staan. Er zijn verschillende soorten. Meestal is het een bijzondere afspraak of voorwaarde in je contract. Hieronder staan de meest voorkomende:
Het kan zijn dat je met je werkgever een relatiebeding hebt afgesproken. Daarin staat dat je niet mag gaan werken voor een klant van je huidige werkgever. Ook niet als je dienstverband bij die werkgever is afgelopen. Een relatiebeding moet altijd schriftelijk zijn. Meer over het relatiebeding.
In veel vaste contracten staat een concurrentiebeding. Je mag dan niet zomaar hetzelfde werk gaan doen als zelfstandig ondernemer. Of bij een specifieke andere werkgever gaan werken. Het maakt ook niet uit of je contract afgelopen is, je ontslag neemt of dat je ontslagen wordt. Meestal geldt het concurrentiebeding voor een bepaalde periode en een bepaalde regio. Als je een andere baan wilt kan dit dus lastig zijn. Meer over het concurrentiebeding.
Je werkgever mag niet zomaar de arbeidsvoorwaarden van je contract aanpassen. Dat zijn de afspraken over bijvoorbeeld je loon of vakantiedagen. Maar er is een uitzondering. Als er in je arbeidsovereenkomst een eenzijdig wijzigingsbeding staat, dan mag je werkgever dat soms makkelijker doen. Hij heeft daar niet altijd oestemming van jou voor nodig, maar daar zijn wel voorwaarden voor.
Je werkgever mag jouw arbeidsvoorwaarden alleen aanpassen als hij een ‘zwaarwichtig belang’ heeft. Bijvoorbeeld als het heel slecht gaat met het bedrijf waar je werkt. Alleen dan kan hij het eenzijdig wijzigingsbeding gebruiken.
Je kunt met je werkgever een boetebeding afspreken. Je spreekt dan af dat je werkgever je in bepaalde situaties een boete kan geven. In je contract moet staan wanneer hij dat mag doen.
Je krijgt een boete als je bijvoorbeeld:
Er moet precies in het boetebeding staan in welke gevallen je werkgever je een boete mag geven. En wat de hoogte van de boete dan is. De boete mag je baas of iemand anders geen voordeel opleveren. In je cao kunnen standaardregels staan voor een boetebeding. Kijk in je cao of dit bij jou het geval is.
Je mag niet zomaar informatie van je werkgever doorgeven aan een ander. Om er voor te zorgen dat jij dat niet doet, kan je werkgever een geheimhoudingsbeding in je contract zetten. Daarin staat dan dat het verboden is vertrouwelijke of concurrentiegevoelige gegevens van het bedrijf te delen. Niet als je er werkt, maar ook niet als je er niet meer werkt.
Houd je je niet aan de geheimhouding dan kan je werkgever je een boete opleggen. Dit heet ook wel een boeteclausule.
Let op: ben je al uit dienst en geef je vertrouwelijke informatie door, bijvoorbeeld aan je nieuwe werkgever? Dan kan je eerdere werkgever toch nog vragen een schadevergoeding of boete te betalen.
Contract zonder geheimhoudingsbeding
Ook zonder geheimhoudingsbeding moet je sommige informatie uit je bedrijf voor je houden. Als je weet dat het delen van een bedrijfsgeheim nadelig is voor je werkgever, dan mag je dit niet doen.
Je werkgever betaalt een opleiding, cursus of studie voor je. Als jij snel daarna bij het bedrijf weggaat, dan wil je werkgever (een deel van) de studiekosten terug. Want hij heeft geld in je gestoken en kan geen gebruik meer maken van je kennis. Afspraken hierover staan in een studiekostenbeding. Een studiekostenbeding heet ook wel studiekostenregeling of studiekostenovereenkomst.
Inhoud van een studiekostenbeding
Opleidingen die jouw werkgever kosteloos moet aanbieden
Een werkgever moet bepaalde opleidingen kosteloos en onder werktijd aanbieden. Het gaat om opleidingen die jouw werkgever verplicht moet aanbieden op grond van de wet of een cao. Hieronder valt bijvoorbeeld scholing die jij als werknemer moet volgen om met een nieuw computersysteem te kunnen werken, als jouw werkgever dat heeft ingevoerd. De scholing of certificering die je nodig hebt om aan je functie te beginnen, vallen hier niet onder.
Let op: als je een studiekostenbeding hebt ondertekend voor een opleiding die jouw werkgever kosteloos had moeten aanbieden, is het beding niet meer geldig. Jouw werkgever kan dan de studiekosten niet terugvorderen. Twijfel je of je werkgever jouw opleiding kosteloos moet aanbieden? Neem dan contact met ons op.
Studiekosten in je cao
In je cao kunnen standaardregels staan voor een studiekostenbeding. Kijk in je cao of dit bij jou het geval is.
Dan heb je recht op aanpassing arbeidsomvang. Je kunt je werkgever vragen om het aantal uren aan te passen. Doe je dat niet, dan mis je mogelijk loon als je ziek wordt en bouw je minder verlofuren op. Lees hier verder en download de voorbeeldbrief.
Het kan zijn dat je soms minder uren maakt dan in je arbeidsovereenkomst staan. Deze minuren ontstaan bijvoorbeeld als je tijdelijk minder wordt ingeroosterd. In je arbeidscontract of cao staan de afspraken over minuren. Is dat niet het geval? Dan moet je werkgever met jou overleggen over minuren. Heb je minder uur gewerkt dan je vaste arbeidsomvang? Dan moet je die minuren later weer inhalen.
Je mag vanaf 16 jaar zelf je arbeidsovereenkomst tekenen. Ben je jonger, dan heb je toestemming nodig van je ouders of je voogd. Zij moeten dan ook hun handtekening onder je contract zetten.
Hebben zij dit nog niet gedaan als jij vier weken of langer werkt, dan mag je baas ervan uitgaan dat zij stilzwijgend toestemming hebben gegeven.
Je ouders bepalen tot je 16e mee welke werkzaamheden jij mag verrichten. Dat laten zij dan vastleggen in je contract.
Je mag ander (betaald) werk doen naast je baan, als je hiervoor toestemming hebt van je werkgever. Hij kan het je ook verbieden.
Je baas kan zo’n verbod op nevenwerkzaamheden (een zogeheten nevenwerkzaamhedenbeding) opnemen in je arbeidsovereenkomst. Jouw werkgever mag je verbieden om voor een andere werkgever te werken als hij hier een gegronde reden heeft. Zo’n reden is bijvoorbeeld gezondheid en veiligheid, de bescherming van vertrouwelijkheid van bedrijfsinformatie, het vermijden van belangenconflicten of overschrijding van de arbeidstijdenwet. Jouw werkgever hoeft niet in jouw arbeidsovereenkomst te zetten wat deze gegronde reden is, dit mag ook achteraf.
Houd je je niet aan het verbod, dan kun je een boete krijgen. Of in het ergste geval: kun je ontslagen worden.
Nee, wij raden het af om een ontbindende voorwaarde af te spreken in je arbeidsovereenkomst. Dat betekent dat je met je werkgever afspreekt dat je contract automatisch eindigt als een bepaalde voorwaarde zich voordoet. Bijvoorbeeld als je een bepaalde opleiding niet haalt. Dan wordt jouw arbeidsovereenkomst beëindigd.
Wij raden het af, omdat er veel onduidelijk is over de geldigheid van een ontbindende voorwaarde en het zorgt voor onzekerheid bij de werknemer.
Een ontbindende voorwaarde moet voldoen aan de volgende eisen:
Houdt je werkgever zich niet aan de regels van de ontbindende voorwaarde, dan kan hij je arbeidsovereenkomst niet beëindigen. Dat betekent dat je loon en werk van je baas kan vorderen, ook over de periode na de ongeldige beëindiging.
Ja. Bij overlijden eindigt automatisch de arbeidsovereenkomst. Dit geldt zowel voor een contract voor bepaalde, als voor onbepaalde tijd. Jouw nabestaanden hebben recht op een overlijdensuitkering. Dit is je volle maandloon. In je cao staat of je nabestaanden recht hebben op een langere uitkering.
Heb jij een nieuwe baan en wil jij het beste uit jouw contract halen? In onze video leggen we je uit hoe je goed kan onderhandelen over je contract, zoals voor een hoger salaris. Gebruik deze tips dus ook om bijvoorbeeld het concurrentiebeding uit je contract te laten halen.
In deze film geeft Patricia antwoord op vragen als:
Kom je er na het lezen van de informatie op deze pagina toch niet uit? Neem dan gerust contact met ons op, wij helpen je graag!
Naar Service & ContactKom je er na het lezen van de informatie op deze pagina toch niet uit? Neem dan gerust contact met ons op, wij helpen je graag!
Naar Service & ContactDe FNV gebruikt functionele cookies die noodzakelijk zijn om de websites zo goed mogelijk te laten functioneren. Daarnaast maken we optioneel gebruik van statistische en marketing cookies. De functionele en statistische cookies maken geen gebruik van persoonsgegevens. De marketing cookies worden gebruikt voor het personaliseren van advertenties. Onderstaand kun je toestemming geven voor het gebruik van cookies. Voor meer informatie, of om op ieder moment je instellingen weer te wijzigen, kun je terecht op onze pagina over de cookies.
Statistische cookies
:Geven inzicht in hoe onze bezoekers de websites gebruiken.
Marketing cookies
:Deze cookies gebruiken we om de websites op jouw voorkeur af te stemmen.