Op 7 januari is het 'Fat Cat Day', de dag waarop invloedrijke ceo’s in Nederland een beloning hebben gekregen waar je met het minimumloon een heel jaar voor moet werken. Die ceo’s verdienen (gemiddeld) een maandsalaris in ongeveer 14 uur. Een bizarre kloof. Deze oneerlijke verdeling geldt ook voor de top van Schiphol en KLM. Vakbond FNV pleit er voor dat de lonen van hardwerkende werknemers flink stijgen en de topbeloningen afnemen.
Op Schiphol werken duizenden beveiligers, afhandelaren, schoonmakers, KLM’ers en ander luchthavenpersoneel. Zij draaien lange uren, vaak onder ongezonde omstandigheden, met onregelmatige werktijden en onzeker werk. De werkdruk is torenhoog en de Arbeidsinspectie moet regelmatig ingrijpen omdat bedrijven de regels voor gezond en veilig werken negeren. En wat krijgen deze mensen voor hun harde werk? Een schoonmaker op Schiphol verdient ongeveer € 30.000 per jaar. Te weinig voor mensen die dagelijks werken in een omgeving die hen uitput en blootstelt aan schadelijke stoffen.
En dan de top: Schiphol-directeur Pieter van Oord krijgt dit jaar naar schatting € 752.000. KLM-directeur Marjan Rintel is goed voor zo’n € 1,4 miljoen. Daarmee verdienen ze dus 25 tot 45 keer meer dan het personeel. Die kloof is makkelijk te verkleinen door de salarissen te verhogen, maar ondanks de belofte van de Schiphol Groep dat iedereen een ‘leefbaar loon’ moet ontvangen, wordt er weinig gedaan om dit daadwerkelijk te realiseren. Van Oord en zijn directeurs weigeren bijvoorbeeld concrete normen in aanbestedingen vast te leggen. De KLM-directeur is niet beter: ze verlangt dat haar werknemers twee jaar lang afzien van loonsverhogingen, terwijl de inflatie verder oploopt. Rintel vraagt dus een koopkrachtoffer van de medewerkers die het al niet breed hebben. Als er al miljoenen moet worden bezuinigd bij KLM, waarom begint de directie dan niet bovenaan?
De afgelopen jaren werden veel gezinnen geraakt door snel stijgende prijzen. Keer op keer lieten werkgevers weten dat voor loonstijgingen geen geld was. Iedereen had maar de broekriem aan te halen. Inmiddels weten we dat juist mensen die elke dag keihard werken als beveiliger, afhandelaar, schoonmaker, vrachtmedewerker of KLM-grondmedewerker deze prijsstijgingen het hardst voelden. De riem heeft geen gaatjes meer over. Het is daarom tijd voor actie. De loonkloof op Schiphol en de nullijn bij KLM zijn niet uit te leggen. Want laten we duidelijk zijn: zonder deze werkers vliegt er niets. Zij zijn de echte waarde op de luchthaven. Hoe we het geld verdelen is een keuze en als we ons niet verzetten weten werkgevers met die keuze wel raad.
Begin daarom met het fors verhogen van de lonen: minimaal € 16,- per uur als eis in alle aanbestedingen die Schiphol uitschrijft en een gezonde loonsverhoging voor het hardwerkende KLM-personeel. Dát is eerlijk en rechtvaardig. En wie weet helpt het ook nog eens het personeelstekort weg te werken en zijn al die openstaande vacatures dan misschien ook opeens verleden tijd. Het is hoog tijd dat de top niet alleen praat over respect voor medewerkers, maar het ook daadwerkelijk laat zien.
Jaap de Bie, campagneleider FNV Schiphol
Dit opiniestuk verscheen 8 januari ook in het Algemeen Dagblad.