Bedrijven als Philips, PostNL, distributiecentra en KLM grossieren in uitzendkrachtenen en maken daarbij volop gebruik van draaideurconstructies. Hierdoor werken medewerkers jarenlang via uitzendcontracten en hebben ze geen zekerheid over werk en inkomen. Dat is een van de conclusies uit het rapport ‘Vast in de Draaideur’ dat vakbond FNV maandag 28 juni publiceert.
Het rapport wordt maandag 28 juni overhandigd aan Tweede Kamerleden. Tijdens de overhandiging komt ook een aantal uitzendkrachten aan het woord. Karin Heynsdijk, bestuurder FNV Flex: ‘We laten zien dat grote bedrijven in samenwerking met gerenommeerde uitzendbureaus op grote schaal uitzendkrachten inzetten.’ Het gaat daarbij vrijwel altijd om structureel werk en uitzendkrachten die nauwelijks zekerheid hebben over werk en inkomen. Heynsdijk: ‘Ze kunnen elke dag te horen krijgen dat ze niet meer nodig zijn. Ze worden vervolgens ingeruild voor een andere uitzendkracht.’
De FNV wil dat het nieuwe kabinet en werkgevers een einde maken aan de jarenlange onzekerheid waar uitzendkrachten dagelijks in leven. In het rapport van de FNV staan verschillende aanbevelingen hiervoor. De FNV wil onder meer een flextoeslag en dat uitzendkrachten vanaf dag één dezelfde arbeidsvoorwaarden krijgen als hun collega’s. Heynsdijk: Het moet niet langer lucratief zijn voor werkgevers om uitzendkrachten steeds 6 maanden op WW-vakantie te sturen. Bij vast werk hoort gewoon een vaste baan.’
De inperking van flex sluit aan bij het SER-advies over een nieuwe, eerlijke arbeidsmarkt waar ook werkgevers (o.a. VNO-NCW) deze maand hun handtekening onder hebben gezet. FNV wil deze afspraken dan ook meteen terugzien aan de cao-tafels en in het regeerakkoord.
In Nederland is een op de drie werkenden flexwerker. Bij de pakketsorteercentra van PostNL is 90% van de duizenden sorteerders uitzendkracht en bij de Rijksoverheid werd in 2020 zo’n 1,7 miljard euro aan externen uitgegeven. In de distributiecentra werken veelal arbeidsmigranten op uitzendcontracten. De werkdruk daar is gigantisch door de prestatienormen. Bij Philips wordt zo’n 30% van de uitzendkrachten rondgepompt. Heynsdijk: ‘Door uitzendkrachten jarenlang rond te pompen, maken deze bedrijven winst over de rug van uitzendkrachten. Die hebben nauwelijks enige zekerheid van werk en inkomen. Daarmee wentelen ze ondernemersrisico’s af op werkenden.’
De FNV heeft voor het rapport onderzoek gedaan onder mensen die langdurig in uitzendbanen vastzitten. Vaak doen ze werk dat structureel is, terwijl uitzenden bedoeld is voor piek en ziek. In het rapport staan persoonlijke verhalen van Ali (werkt 17 jaar via Randstad bij Unilever), Ellen (werkt via Randstad 19 jaar bij Philips) en Anna (werkt 10 jaar via Tempo Team bij PostNL). De verhalen worden aangevuld met flink wat cijfermateriaal.
Een groep die ook veel op uitzendbasis werkt, zijn de arbeidsmigranten. Zij nemen een bijzondere positie in vanwege de koppeling van hun uitzendbaan aan huisvesting. Is er geen werk meer dan heb je gelijk ook geen dak meer boven je hoofd. Enkele arbeidsmigranten bieden maandag een petitie aan de Tweede Kamer aan. Ze willen snel actie van de politiek. Heynsdijk: ‘Ondanks de politieke consensus in de Tweede kamer dat scheiding van bed en baan nodig is, gaan gedwongen huisuitzettingen gewoon door.’
De FNV publiceerde in september 2020 het rapport Zekerheid is geen Luxe, met schrijnende verhalen van uitzendkrachten in heel Nederland en met aanbevelingen richting de politiek om hier iets mee te doen. Maar het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) blijft de problematiek ontkennen. Heynsdijk: ‘Het huidige, nu demissionaire kabinet, had alle mogelijkheden om er iets aan te doen en er waren rapporten genoeg. Maar ze hebben niets gedaan.'