Kunnen we ervoor zorgen dat iedereen gezond de AOW leeftijd haalt op de bouwplaats?
Pleidooi voor permanente en verbeterde zwaarwerkregeling
In de discussie over de verlenging van de Zwaarwerkregeling (RVU) hoor ik voortdurend VNO/NCW, politici en ambtenaren zeggen dat we er maar voor moeten zorgen dat iedereen gezond de AOW leeftijd bereikt. Dat klinkt logisch en als je niet beter zou weten dan zit daar de oplossing. Dat doe je dan door als sector, werkgevers en werknemers, de handen uit de mouwen te steken en echt werk te maken van duurzame inzetbaarheid. Maar het is onzin.
Uiteraard moet je alles op alles zetten om werknemers zo gezond mogelijk te krijgen en te houden. En gelukkig doen we dat al in de bouw. Het belang daarvan is doordrongen tot in de haarvaten van de sector. We hebben de afgelopen decennia veel ingezet op lichter werk. Bijvoorbeeld verpakkingen zijn aangepakt, ladders als werkplek verboden, mechanische hulpmiddelen zijn ontwikkeld, we bieden iedere werknemer medische keuringen én begeleiding aan, iedere werknemer wordt ook sectoraal uitgenodigd om periodiek gesprekken te hebben over zijn toekomst. Er is loopbaanbegeleiding voor mensen die fysieke klachten hebben, of die een carrière in de bouw ambiëren of zelfs de sector zouden willen verlaten.
En dat werkt! Daar zijn we dan ook heel blij mee. In het plaatje hieronder van een aantal jaar geleden is duidelijk zichtbaar dat sinds 1989 in iedere leeftijdsgroep de hoeveelheid beroepsgerelateerde klachten afneemt. Substantieel. Behalve in de groep 55 jaar en ouder. Blijkbaar is het een keer op. Hoeveel inzet je ook pleegt als sector, werkgever en werknemer, zwaar werk blijft zwaar werk en eist zijn tol aan het einde.
Maar..... hoor ik dan weer VNO/NCW/politici/ambtenaren zeggen: waarom school je niet iedereen in zwaar werk om? Zodat ze van het zware werk afkomen? Ook dat klinkt natuurlijk als een open deur. Maar ook hier blijkt weer dat zij geen flauw idee hebben. Even een paar redenen waarom dit niet voor de hele sector kan:
- Aantallen. Dit gaat om tienduizenden mensen. De operatie om iedereen om te scholen zou enorm zijn. En deze mensen kunnen we in de bouw, met de enorme opgave die er ligt, helemaal niet missen. Het inzicht in het werk van deze mensen is onmisbaar
- Van zwaarwerk naar wat? Het is een illusie te denken dat iemand die zwaar werk verricht na een omscholing dat opeens niet meer doet. Van wat naar wat? Van ijzervlechter naar directeur? Van timmerman de politiek in? Ook na een omscholing zal het merendeel van deze mensen weer in fysiek werk terecht komen.
- Leermeesters. Waarom niet iedereen leermeester maken? De bouw heeft al duizenden leermeesters. Dat is niet nieuw. Een leermeester is een vakman die een leerling begeleidt. Dat betekent niet dat de leerling een slaaf is die al het zware werk overneemt.
Met andere woorden: de zwaar werk regeling is hard nodig!
Hans Crombeen is FNV-bestuurder en eerste onderhandelaar voor de cao Bouw & Infra
