FNV Bouwen en Wonen heeft vandaag 1 juli samen met collega vakbonden een motie verstuurd naar het Europese Parlement, de Raad, de Commissie én de Europese Arbeidsautoriteit (ELA) waarin zij oproept echt werk te maken van veilige bouwplaatsen. Aanleiding is het vreselijke arbeidsongeluk op een bouwplaats 18 juni in Antwerpen waarbij 5 doden vielen.
Op de Antwerpse bouwplaats stortte een bouwwerk in: 5 dode en 8 zwaargewonde arbeidsmigranten afkomstig uit 4 landen waren het vreselijke gevolg. Het gaat om gedetacheerde werknemers. Ellen Hoeijenbos, bestuurder FNV Bouwen en Wonen: ‘Dat zijn zogenaamde A1-constructies. Het zijn werknemers die hier tijdelijk werk verrichten op een contract vallend onder buitenlands recht. Dat gebeurt ook in Nederland op grote schaal. En die schaal zal alleen maar toenemen. We komen heel veel handen tekort in de bouw.’
Want ondanks alle aandacht in de media over de positie van arbeidsmigranten komt de groep gedetacheerde arbeidsmigranten niet in officiële cijfers voor. Hoeijenbos: ‘Om deze groep zichtbaar te maken, is registratie op werkplekniveau nodig. We praten hier over mensen die soms maar heel kort op een bouwplaats werken en die dan weer vertrekken naar andere werkplekken. Te kort om ingeschreven te worden in het gemeentelijke register en dat maakt hen onzichtbaar in de cijfers.’
In juni 2019 schatte het EIB het aantal buitenlandse arbeidskrachten op bijna 41.000 FTE, voltijds arbeidskrachten. Het werkelijke aantal arbeidskrachten in Nederland zal aanzienlijk hoger liggen. Want veel arbeidskrachten werken hier tijdelijk aan een klus en vertrekken dan weer naar een andere klus of ze gaan terug naar het thuisland. Hoeijenbos: ‘Dit overzicht ontbreekt helaas.’
Het ongeluk in Antwerpen staat niet op zichzelf en had ook in Nederland kunnen gebeuren. Hoeijenbos: ‘Per jaar vinden er nog altijd teveel (dodelijke) ongelukken plaats . Vaak zijn arbeidsmigranten daarbij betrokken . Op de bouwplaats spreekt men elkaars taal niet. Ook hebben de arbeidsmigranten onvoldoende kennis van de juiste wet- en regelgeving op het gebied van veilig werken. Ook zijn opleidingscertificaten en diploma’s niet te checken of voldoen deze niet aan onze Nederlandse normen.’
Samen met de Europese collega’s pleit FNV in de motie o.a. voor digitale oplossingen. En om deze groep werknemers te beschermen en het werk voor iedereen veiliger te maken, hebben werknemers en werkgevers samen de Bouwplaats-ID ontwikkeld. Deze ID-kaart maakt alle werkenden (inclusief de arbeidsmigranten) op een bouwplaats zichtbaar. Maar ook kunnen diploma’s en veiligheidscertificaten beter geregistreerd en dus gemonitord worden via de pas.
Hoeijenbos: ‘Het wachten is op de overheid die de pas van een juridische basis moet voorzien.’ Door dit wrange ongeluk maakt hopelijk onze Nederlandse overheid haast met de invoering van de pas op alle bouwplaatsen. Arbeidsmigranten zijn volwaardige werkenden op een bouwplaats of ze nu kort of lang hier werken; zij verdienen een veilige werkplek net als Nederlandse werkenden!”