Opinie: Minister wil met bezuiniging tegenspraak in de kiem smoren
Ongekend harde bezuinigingen op ontwikkelingssamenwerking
Het kabinet Schoof wil ongekend hard bezuinigen op ontwikkelingssamenwerking. Minister Klever van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp wil de financiering van maatschappelijke organisaties en vakbonden terugbrengen tot ongeveer 30% van het huidige niveau.
Deze financiering terugbrengen is een gerichte ingreep, want gemiddeld zelfs twee keer zo hoog als bij andere posten op haar begroting. Mijn vertaling: de minister is bang voor partijen die een onafhankelijk en kritisch geluid laten horen.
Naast de bezuiniging voert de minister nieuwe beperkingen in. Zo komt er geen financiering meer van ‘pleitbezorging en beïnvloeding’. Ook organisaties die eerlijke handel bevorderen door toe te zien op het respecteren van werknemers- en mensenrechten krijgen alleen subsidie als zij ‘goede relaties onderhouden met overheden in productielanden’. Met deze voorwaarden komt de aap uit de mouw: de bezuiniging is bedoeld om kritische en onafhankelijke partijen de mond te snoeren.
Kritische geluiden in de kiem smoren
De voorgangers van minister Klever werken al tientallen jaren aan versterking van maatschappelijke organisaties én vakbonden. In veel gevallen trekken we samen op. Samen strijden we voor vrijheid en democratie. Vakbonden hebben een kritische en onafhankelijke rol: we vormen een tegenmacht. Zeker in landen waar de overheid onbetrouwbaar of onderdrukkend optreedt is dit niet alleen logisch, maar ook heel belangrijk. Ministers van vorige kabinetten begrepen dit. Vakbonden zijn een democratische kracht: zij hebben leden en maken een vuist voor de belangen van werkende mensen. Het bijsturen van overheidsbeleid is voor ons en maatschappelijke organisaties een kerntaak. In een gezonde democratische samenleving mogen mensen, vakbonden en andere organisaties hun mening geven, ook als zij kritisch zijn op de overheid. In een ondemocratische samenleving zien machthebbers kritiek als bedreigend: ze zijn bang om ontmaskerd te worden. Ze zullen alles doen wat in hun macht ligt om kritische geluiden in de kiem te smoren.
Opkomen voor werknemers- en mensenrechten
Een sterke minister verwelkomt kritiek. Minister Klever kiest voor een andere koers: ze lijkt hier feitelijk één lijn te trekken met autocratische leiders. Ik vind het belangrijk om dit aan te stippen: waar wij antidemocratisch beleid zien, zijn we verplicht onze mond open te doen. De FNV zal altijd blijven opkomen voor werknemers- en mensenrechten, hier in Nederland en daarbuiten. Juist als ministers bang zijn voor een kritisch tegengeluid. Wereldwijd doen vakbonden en maatschappelijke organisaties dit al jaren, soms in ronduit gevaarlijke situaties. Ik zou de minister een advies willen geven: angst is een slechte raadgever. De bezuiniging terugdraaien en de beperkingen loslaten, getuigt van kracht.
