Deze week vonden in de Tweede Kamer de stemmingen plaats over de amendementen en moties rond Wet implementatie Open Data Richtlijn. De implementatie van deze richtlijn is belangrijk omdat de data uit de verschillende registers, zoals Handelsregister, UBO-register en het Kadaster, door allerlei maatschappelijke instanties in het dagelijks werk worden gebruikt, zo ook door de FNV.
Petra Bolster, bestuurslid FNV: ‘Wij zijn blij dat de Tweede Kamerleden hebben geluisterd naar de oproep van veel verschillende organisaties waaronder de FNV en Open State Foundation en de balans wordt behouden tussen privacy en de toegankelijkheid van informatie.’
De Open Data Richtlijn moet er voor zorgen dat de informatie die overheidsorganisaties hebben verzameld openbaar zijn en hergebruik mogelijk maakt.
Bolster: ‘Voor de FNV een heel veel andere maatschappelijke organisaties is deze informatie van groot belang. De informatie gaat over het eigendom van bedrijven en andere bedrijfsgegevens die voor ons, maar bijvoorbeeld ook voor journalisten van groot belang zijn. Het moet op deze manier mogelijk zijn om de financiële situatie van een bedrijf over een langere periode te analyseren en om verbanden tussen bedrijven te kunnen analyseren en arbeidsmisstanden aan te pakken. Wij komen op voor werknemers in loondienst, maar ook voor ZZP'ers, en hebben dan ook gepleit voor een goede balans tussen privacy en openbaarheid. Vakbonden hebben een taak in de bescherming van werknemersgrondrechten, zoals het recht op vrijheid van vereniging en moeten dat kunnen blijven doen zonder onnodige drempels.’
Nu de Tweede Kamer het amendement van de leden Kathmann (GroenLinks /PvdA) en Sneller (D66) met ruime meerderheid heeft aangenomen is het creëren van die balans mogelijk gemaakt.
Bolster: ‘We kijken nu allereerst naar de Eerste Kamer om het demissionaire kabinet ook daar er op te wijzen wat nodig is voor een goede uitvoering van de wet. In de wet is opgenomen dat persoonsgegevens niet herbruikbaar beschikbaar worden gesteld, tenzij er een legitiem maatschappelijk belang is. Het is van groot belang dat die 'tenzij' wel geregeld is, als de wet in werking treedt. Echter, we zijn er dan nog niet. Als gevolg van een aangenomen motie van Kathmann worden de verantwoordelijke bewindspersonen verzocht om met allerlei partijen, waaronder vakbonden en journalisten, om de tafel te gaan zitten om tot een gedragen standaard afwegingskader te komen, hoe onder andere open data moet worden gedeeld en gebruikt. Bovendien is als gevolg van een arrest van het Hof van Justitie van de Europese Unie in november 2022 door het demissionaire kabinet het UBO-register gesloten. Daarbij werd voorbij gegaan aan het legitieme en maatschappelijke belang dat tal van rechtspersonen hebben. Als vakbond is het voor ons gewoonweg noodzakelijk om goede toegang te hebben, zodat wij bijvoorbeeld werkgevers die cao’s ontduiken en malafide uitzendbureaus kunnen aanpakken.’