Vandaag heeft een meerderheid van de Europese regeringen toch nog ingestemd met nieuwe platformwetgeving waar met het Europees Parlement over onderhandeld is. ‘Een belangrijke horde is genomen, platformwerkers gaan betere bescherming krijgen tegen schijnzelfstandigheid en algoritmisch management,’ zegt FNV dagelijks bestuurder en internationaal secretaris Petra Bolster-Damen. ‘Dit is een stap vooruit om schijnzelfstandigheid uit te bannen.'
Het zag er een maand geleden niet meer naar uit dat deze Europese wetgeving het nog zou halen, omdat het Frankrijk van President Emmanuel Macron er fel tegen gekant is en een gewogen meerderheid onder de EU-landen ontbrak. Bolster-Damen: ‘De FNV heeft zich daar niet bij neergelegd. Samen met vakbonden uit Estland, Duitsland, Griekenland en Frankrijk hebben wij deze regeringen opgeroepen om alsnog hun steun voor deze wetgeving uit te spreken. Dat is vandaag gebeurd.’
Voor het eerst in de geschiedenis zijn er regels opgesteld over welke beslissingen wel en niet door automatische algoritmes genomen mogen worden. ‘Uber-chauffeurs mogen niet meer zomaar van de app worden afgegooid bijvoorbeeld. Bij alle belangrijke beslissingen moet een mens betrokken zijn. Deze wetgeving treedt op tegen de verdeel-en-heers strategie van de platformbedrijven,' stelt Petra Bolster-Damen. ‘Dit is een belangrijke stap voor het bieden van bescherming aan werkenden in een arbeidsmarkt die steeds digitaler wordt.'
Daarnaast regelt de Europese platformwetgeving dat platformwerkers meer mogelijkheden krijgen om tegen schijnzelfstandigheid in het verweer te treden, om hun arbeidsrelatie te kunnen claimen. Hiervoor moeten EU-landen een procedure instellen, dat als een platformwerker wordt aangestuurd er sprake is van een gezagsverhouding tussen de platformwerker en het platformbedrijf en moeten platformwerkers een aanname van een rechtsvermoeden krijgen, met een omkering van de bewijslast voor het platformbedrijf.
Petra Bolster-Damen: ‘Dit is volkomen logisch. Het platformbedrijf beschikt als enige over de informatie hoe het algoritme werkt waarmee platformwerkers aangestuurd worden. Platformwerkers kunnen daar zelf niet bij. Kom het dan dus maar laten zien waarom je als platformbedrijf niet de werkgever bent. Zo leggen we het verdienmodel van schijnzelfstandigheid aan banden in de platformeconomie.’