Opnieuw is er een rechter die oordeelt dat studenten niet als groep mogen worden uitgesloten bij het toekennen van de energietoeslag. Vandaag was het de rechter in Amsterdam die klip en klaar liet weten dat deze vorm van uitsluiting – in dit geval door de gemeente Amsterdam - niet is geoorloofd. Eerder kwam de rechtbank in Gelderland tot eenzelfde oordeel en floot de Raad van State minister Schouten terug vanwege een slechte onderbouwing.
Volgens vakbonden FNV Young & United en de Landelijke Studentenvakbond LSVb is de uitspraak vandaag opnieuw een bewijs dat studenten weldegelijk aanspraak moeten kunnen maken op de energietoeslag op basis van dezelfde gronden als andere Nederlanders. Het kabinet is echter van mening dat studenten via de zogeheten individuele bijzondere bijstand een bijdrage in hun energiekosten moeten aanvragen. Maar die weg maakt het voor heel veel studenten onmogelijk om daarvoor in aanmerking te komen.
Yasmin Ait Abderrahman, voorzitter van FNV Young & United: ‘In Amsterdam stapte een student naar de rechter vanwege deze vorm van uitsluiting en kreeg vandaag dus gelijk. We zeggen al maanden dat studenten net als andere mensen gewoon bij de gemeente moet kunnen aankloppen om aanspraak te maken op de energietoeslag. Veel studenten hebben enorm veel moeite om de eindjes aan elkaar te knopen. Door hen uit te sluiten verergeren hun financiële problemen. Zeer onwenselijk, maar bovenal oneerlijk en juridisch niet juist. Dat blijkt keer op keer.’
De rechtbank in Amsterdam onderbouwt het oordeel door te stellen dat studenten niet heel anders zijn dan starters op de arbeidsmarkt van 21 jaar en ouder die net iets meer dan het minimumloon ontvangen. Zij kunnen wel bij de gemeente aankloppen voor een energietoeslag. Volgens de rechtbank is hun situatie niet heel anders dan die van studenten die wat betreft inkomen en woonsituatie in een gelijke positie verkeren. De rechtbank spreekt van een ‘ongelijke behandeling van vergelijkbare gevallen’.
Dat is in lijn met het oordeel van de rechtbank in Gelderland die in augustus 2022 een Nijmeegse student die de uitsluiting aanvocht in het gelijk stelde. En ook de Raad van State was vorige maand kritisch op het kabinetsbeleid de Participatiewet aan te passen zodat studenten geen energietoeslag via het gemeenteloket kunnen aanvragen. Het hoogste rechtsorgaan van de overheid noemde dat ‘slecht onderbouwd’.
Joram van Velzen, voorzitter LSVb: ‘Je kunt je afvragen hoe veel rechtszaken er nog gevoerd moeten worden voordat ook de minister doorheeft dat dit niet kan. Dit is niet goed voor studenten, maar ook niet voor gemeenten die nu gedwongen worden om studenten de deur te wijzen. De minister moet zorgen dat die gemeenten voldoende geld krijgen om ook studenten een toeslag te kunnen geven als zij daar recht op hebben.’
FNV Young & United en LSVb riepen eerder al studenten op om zich te melden als ze juridische stappen wilden ondernemen. Daar kwamen zo’n duizend melding op. De verwachting is dat er ook in andere gemeenten rechtszaken worden aangespannen door studenten.