Miljoenen werkenden zien beloning achterblijven

Als de verhouding tussen arbeid en kapitaal de laatste 25 jaar gelijk was gebleven, verdiende een werknemer in de sector Handel nu op jaarbasis gemiddeld € 16.404 bruto meer.

Dit blijkt uit onderzoek van de FNV naar de sectorale arbeidsinkomensquote (AIQ).

De arbeidsinkomensquote (AIQ) laat zien hoeveel van wat we als land verdienen naar werkenden gaat. Als de AIQ daalt zien werkenden (werknemers en zzp-ers) steeds minder van de welvaart terug als beloning en blijft meer over voor bedrijven (werkgevers en aandeelhouders).

'Scheefgroei moet stoppen'

Petra Bolster, lid Dagelijks Bestuur FNV: ‘De AIQ is sinds de jaren ’70 sterk gedaald, blijkt uit cijfers van het CBS en leek de laatste jaren langzamer te dalen. Maar als je inzoomt op deze cijfers, blijkt dat er grote verschillen zijn tussen sectoren. Er zijn sectoren waar de AIQ gelijk blijft (overheid) of stijgt (ICT), wat het gemiddelde ophaalt, maar veruit de meeste mensen werken in een sector waar de AIQ daalt (6.4 miljoen banen). Ook blijkt dat zelfs een lichte daling grote negatieve gevolgen heeft voor werkenden. Het is hoogtijd dat we deze scheefgroei met zijn allen stoppen.’

Recordwinsten in laatste coronajaar

Uit ander FNV onderzoek naar de winsten van Nederlandse bedrijven van 2019 t/m 2021 blijkt dat het Nederlandse bedrijfsleven in het laatste coronajaar uitzonderlijk goede financiële resultaten boekte en zeer veel geld uitkeerde aan aandeelhouders. Het toont daarmee expliciet aan dat corona voor de méeste bedrijven geen crisis was en er op korte termijn genoeg ruimte is voor loonsverhogingen.

Inflatie kan scheefgroei tussen werkenden en bedrijven nóg verder doen toenemen

Bolster: ‘Beide onderzoeken laten zien: er is genoeg geld voor iedereen, maar dan moeten we het wel anders verdelen. Dus ik roep de werkgevers op, neem je verantwoordelijkheid en verhoog de lonen. Want het is belachelijk dat de overheid met belastinggeld huishoudens moet compenseren die niet meer kunnen rondkomen, terwijl werkgevers de winstuitkering aan aandeelhouders verdubbelen, maar de lonen niet laten meestijgen.'

Historisch laag niveau

Economen verwachten dat de stijgende inflatie de arbeidsinkomensquote de komende jaren tot een historisch laag niveau zal doen zakken. Bolster: ‘Dat hoeft niet als werkgevers ervoor kiezen om werkenden hun eerlijke deel te geven. Het zijn ook de werkenden die verantwoordelijk zijn voor de (record) winsten van bedrijven, niet de aandeelhouders.’

'Nederland rijker dan ooit, maar wel een minister van armoede'

‘We zijn als land nog nooit zó rijk geweest als nu. Toch hebben voor het eerst een minister van armoede. Hoe verzin je het. Ik ben enigszins opgelucht dat zelfs premier Rutte dat nu inziet en tegen werkgevers zegt: ‘verhoog de lonen’.

Meer weten?

Blijf op de hoogte via fnv.nl/stopdescheefgroei.