Palestijnse fabrieksarbeiders behalen 1e overwinning

Palestijnse werknemers van Maya Foods Industries - een van de grootste fabrieken in de industriële zone van de nederzetting Mishor Adumim – hebben de moed verzameld om zich collectief aan te sluiten bij het werknemersadviescentrum WAC-MAAN. Deze ngo is een partner van Mondiaal FNV. Na zich jarenlang te hebben laten intimideren, zijn ze hun angst voor ontslag voorbij en durfden ze de strijd aan te binden. Ze behaalden onlangs hun 1e overwinning.

Foto: WAC-MAAN

Maya heeft een moderne fabriek die zowel voor de binnenlandse als voor de internationale markt produceert. Het bedrijf, dat als succesvol wordt beschouwd, heeft ongeveer 220 mensen in dienst, waarvan de overgrote meerderheid inwoners van de Palestijnse Autoriteit (PA) zijn. Het wordt beschouwd als een van de grootste bedrijven in de industriële zone Mishor Adumim, waar ongeveer 5000 mensen van de PA werkzaam zijn. Sommige werknemers van Maya werken daar al meer dan 20 jaar zonder loonstroken, zonder sociale uitkeringen en ontvangen lonen die gelijk zijn aan of onder het wettelijke minimum liggen. WAC-MAAN ondersteunt al heel lang werknemers en hun vakbonden in deze zone.

Helft van minimumloon

Nieuwe werknemers die door Maya worden ingehuurd, ontvangen een dagloon van 150 sjekel (42 dollar) voor werk en reizen in de eerste maanden. Een salaris van een werknemer die gemiddeld 10 uur per dag werkt, moet volgens de minimumloonwetgeving (inclusief reiskosten) ten minste 80 dollar bedragen - 2 keer meer dan wat deze werknemers krijgen. Zeer ervaren werknemers die professionele kennis hebben opgedaan in het bedienen van machines, ontvangen een minimumloon zonder overwerk, hebben geen pensioenfonds en ontvangen geen vakantiebonus. 

Vrees voor ontslag

Deze manier van werken is geen uitzondering, stelt WAC-MAAN. Een groot aantal fabrieken in nederzettingsgebieden heeft Palestijnse arbeiders in dienst tegen lage lonen en zonder sociale rechten, en profiteert van de hoge werkloosheid in de Palestijnse Autoriteit. Ondanks hun leed en verontwaardiging over hun omstandigheden, vreesden de Maya-werknemers dat iedereen die het aandurfde om de strijd aan te gaan, ter plekke zou worden ontslagen. Vandaar het bijzondere karakter van de beslissing om zich nu via WAC-MAAN te verenigen. Binnen slechts enkele dagen kwamen er meer dan 100 bij, veel meer dan nodig is om WAC-MAAN als vertegenwoordiger van de vakbond naar voren te schuiven.

Sfeer van spanning en opwinding

Tijdens de 1e vergadering op dinsdag 13 augustus, bijgewoond door tientallen Palestijnen in een café in de buurt van Jericho, was er een sfeer van spanning en opwinding, beschrijft WAC-MAAN. Na 20 jaar uitbuiting durfden ze zich te verenigen. Iedereen was zich ervan bewust dat zijn handtekening op een WAC-MAAN-lidmaatschapsformulier een uitdaging vormde voor zijn manager en het bedrijf als geheel. WAC-MAAN legde uit dat het voor een collectieve arbeidsovereenkomst zou gaan knokken, waarin hun wettelijke en sociale rechten geregeld zou worden.

Management bedreigde werknemers

Het Maya-management reageerde furieus. Nadat WAC-MAAN de fabriek op 14 augustus had geïnformeerd dat het nu de vakbondsvertegenwoordiger was, reageerde het management door te proberen de arbeiders te breken. Degenen die op de vergadering in de buurt van Jericho in een Facebook-bericht waren gefotografeerd, werden bedreigd met de woorden: “Wie op de foto verschijnt, wordt ontslagen.” Het bedrijf begreep dat de bereidheid van de werknemers om met WAC-MAAN samen te werken en op de foto te verschijnen, hun moed benadrukte. 

 “Uitzendkrachten zijn goedkoper en hebben geen vakbond.” 

Later ontsloeg het bedrijf 3 van de werknemers onder het mom van kostenbesparingen, hoewel het diezelfde dag 8 nieuwe uitzendkrachten in dienst nam. Toen een van de ontslagen vroeg hoe het bedrijf werknemers kon ontslaan terwijl het anderen aannam, antwoordde de voorman: “Uitzendkrachten zijn goedkoper en hebben geen vakbond.” Bovendien probeerde het bedrijf de werknemers lid te maken van hun bedrijfsvakbond. Degenen die weigerden werden bedreigd met de woorden: “Iedereen die niet tekent, wordt ontslagen.” Geen enkele werknemer die zich bij WAC-MAAN had aangesloten is overigens op zijn besluit teruggekomen. 

‘WAC-MAAN is onze bevrijder’

In reactie op het verzet van het bedrijf kondigde WAC-MAAN op 20 augustus een arbeidsconflict en staking aan, die volgens de wet 15 dagen na de aankondiging kan beginnen, in dit geval op 4 september. Op 28 augustus diende een zaak bij de arbeidsrechtbank van Jeruzalem waarin WAC-MAAN eiste dat de ontslagen zouden worden teruggedraaid. Het hoger beroep werd diezelfde dag behandeld in aanwezigheid van 7 werknemers. De rechter verklaarde het ontslag van 2 werknemers nietig en een ontslagen werknemer moest de volgende weer in ere worden hersteld, tot grote vreugde van de werknemers. Dit was nog nooit eerder in de Maya-fabriek gebeurd. Een van hen zei: “Tot nu toe hebben we in slavernij geleefd. WAC-MAAN is onze bevrijder.”

Bron:
WAC-MAAN