Vakbonden slaan alarm: 93% van de kraamverzorgenden heeft collega’s afgelopen half jaar zien vertrekken

Kraamzorg, Nederlandser kan het niet. Maar de toekomst van deze essentiële vorm van geboortezorg in Nederland is onzeker. Uit een korte enquête van FNV Zorg & Welzijn en CNV onder 1215 kraamverzorgenden blijkt dat 93% het afgelopen jaar collega’s heeft zien vertrekken. Kraamverzorgenden denken ook dat kraamzorg er in de toekomst heel anders uit komt te zien: geboortehotels en online ondersteuning.

Een van de respondenten die 48 jaar in de kraamzorg heeft gewerkt en volgend jaar stopt maakt zich grote zorgen: ‘Ik ben blij dat ik niet meer ga mee maken hoe het vak zal uitsterven. Heel veel jonge gezinnen zullen het alleen moeten doen, met alle gevolgen van dien.’

Gevolgen verdwijnen kraamzorg

Feli Escarabajal, bestuurder FNV Zorg & Welzijn: ‘Het lijkt wel alsof werkgevers hier ook gewoon op aansturen. De huidige cao is al verlopen op 30 juni 2024 en de onderhandelingen voor een nieuwe cao zitten muurvast. Werkgevers hebben gemeld geen geld te hebben voor een fatsoenlijke loonsverhoging. Als kraamzorg verdwijnt komt geboortezorg op het bordje van verloskundigen en ziekenhuizen. Daar is de werkdruk ook torenhoog en bovendien schieten daarmee de kosten voor kraamzorg omhoog. Dat is maatschappelijk onverantwoord.’

Enkeling verwacht geen verandering

Slechts een enkeling (nog geen 3%) verwacht dat alles bij het oude blijft. 32% denkt dat de kraamzorg niet meer beschikbaar is voor iedereen en 66% verwacht dat kraamvrouwen en pasgeborenen aangewezen zijn op geboortehotels en online advies/ondersteuning. Marloes Kortland, bestuurder CNV: ‘Dit zou betekenen dat essentiële begeleiding van en signalering bij ouders en kind verloren gaan. Maar de resultaten van onze enquête zijn duidelijk: kraamverzorgenden lopen op hun tandvlees door een groot gebrek aan balans tussen werk en privé. Zij houden hun werk, zonder dat daar een behoorlijke beloning en goede afspraken tegenover staan, simpelweg niet langer vol.'

Ook leerlingen lopen weg

Gelukkig kiezen jongeren nog steeds voor een opleiding tot kraamverzorgende, maar het aantal dat in de kraamzorg blijft werken is schrikbarend laag. Het grootste deel van de leerlingen vertrekt binnen een jaar. Slechts 9% van de respondenten ziet deze nieuwe collega’s langer dan een jaar blijven.

Gemiddeld salaris € 18,50 bruto per uur

Respondenten die zelf wel eens overwegen over te stappen (75%) geven als voornaamste redenen het lage loon en de onvoorspelbaarheid van het werk. Niet verrassend volgens de vakbonden. Het gaat om de onvoorspelbaarheid die een hele grote flexibiliteit vraagt waardoor kraamverzorgenden in feite altijd ‘aanstaan’ en een hoge werkdruk ervaren. Het loon dat daartegenover staat is laag en de vergoeding voor een wachtdienst van acht uur ligt rond de € 11,50 bruto.