Met de Voorjaarsnota laat het kabinet jeugdzorgmedewerkers en gezinnen opnieuw in de kou staan. In 2025 krijgen gemeenten weliswaar 414 miljoen euro voor ‘gemeenten en jeugd’ – maar dat is slechts de helft van het structurele tekort. De andere helft moeten gemeenten zelf ophoesten. FNV Jeugdzorg maakt zich grote zorgen dat dit – opnieuw – op de schouders van medewerkers terechtkomt.
‘Jeugdzorg draait op mensen. Geen miljoenenposten. Geen schijnzekerheid. Geen bijbetalingen. Wat we nodig hebben is rust, respect en structureel beleid. Niet volgend jaar. Nu’, reageert Maaike van der Aar, bestuurder FNV Jeugdzorg op de vandaag gepresenteerde Voorjaarsnota.
‘De praktijk leert dat als het Rijk en gemeenten 50/50 verdelen, de 50% van de gemeenten wordt afgewenteld op professionals,’ zegt Van der Aar. ‘En dit is notabene een cao-onderhandelingsjaar. De arbeidsmarkt kraakt, de uitstroom is hoog, en de professionele autonomie is tot op het bot uitgehold. Er is geen rek meer.’
In 2026 en 2027 trekt het kabinet in totaal 2,6 miljard euro uit onder het kopje ‘gemeenten en jeugd’. Klinkt goed, maar dat geld is niet geoormerkt – en dus ook niet automatisch bestemd voor jeugdzorg.
‘Dat betekent in de praktijk: vechten om iedere euro,’ zegt Van der Aar. ‘We willen niet strijden met collega's van het zwembad of de Wmo. Maar door het niet te oormerken, worden we gedwongen die strijd tóch te voeren. En intussen roept staatssecretaris Karremans doodleuk dat er 3 miljard naar de jeugdzorg gaat. Dat is simpelweg niet waar.’
Daarnaast is er in diezelfde jaren 630 miljoen euro beschikbaar voor de Hervormingsagenda Jeugd. Maar ook dat bedrag is omgeven door onduidelijkheid. Het geld staat geboekt onder “gemeenten”, maar het is niet helder of het bedoeld is voor directe hulp aan gezinnen en kinderen, of voor gemeentelijke organisatie.
‘We willen weten: waar gáát dit geld naartoe?’ stelt Van der Aar. ‘Het klinkt als investeren in jeugdzorg, maar niemand weet wie er precies beter van wordt – gezinnen, medewerkers of gemeenten en organisaties? ?’
Voor 2028 en 2029 staan bezuinigingen gepland van 9 respectievelijk 7 miljoen euro. Die bezuinigingen zijn niet onderbouwd met inhoudelijke hervormingen of resultaten, maar lijken vooral op wensdenken. Er wordt bovendien gerekend op nog hogere ‘besparingen’ door indexatie.
‘Ze hebben nog niks klaargespeeld aan echte hervormingen, maar schuiven alvast bezuinigingen naar de volgende kabinetsperiode,’ aldus Van der Aar. ‘Dat is niet regeren – dat is over je graf heen plannen. Onzekerheid wordt beleid, en dat is desastreus voor een sector die stabiliteit nodig heeft om überhaupt overeind te blijven.’
Tot slot bevestigt het kabinet in de Voorjaarsnota dat het plan om een eigen bijdrage in te voeren voor jeugdzorg nog op tafel ligt en de behandelduur te verkorten. FNV Jeugdzorg is daar fel op tegen.
‘Een eigen bijdrage is een drempel voor hulp – en dus onacceptabel,’ stelt Van der Aar. ‘Als jeugdzorg iets níet nodig heeft, is het meer bureaucratie en meer uitsluiting. Kinderen hebben recht op hulp. Punt.’