In plaats van investeren zet het kabinet vol in op verschraling van de Nederlandse zorg en welzijn. De werknemers in de gehandicaptenzorg, ziekenhuizen en ouderenzorg zien steeds meer collega’s vertrekken met als gevolg dat zij steeds vaker moeten kiezen welke zorg ze wel en niet verlenen. Het kabinet denkt hoge werkdruk en oplopende personeelstekorten in de sector vooral te kunnen oplossen met AI en verdere digitalisering.
Er is duidelijk niet geluisterd naar de werkvloer, want professionals in de zorg- en de welzijnssector willen dat er echt uitvoerbare oplossingen komen die ook snel resultaat opleveren.
Elise Merlijn, bestuurder FNV Zorg & Welzijn: ‘Het verhaal over de halvering van de administratie in de zorg hebben we al te vaak gehoord, maar nog steeds hebben we geen concrete oplossingen gezien vanuit Den Haag. Er zijn nu maatregelen en resultaten nodig, niet pas in 2030 waar het kabinet op inzet.
Het kabinet neemt een enorm risico door voorrang te geven aan mensen met de hoogste urgentie, hoe logisch dat ook klinkt. Door mensen met mildere klachten in de wachtkamer te zetten is er een kans dat de klachten in die tijd verergeren met hogere kosten als gevolg. Ook wordt er niets gedaan om kraamzorg voor ieder net geboren kind in Nederland toegankelijk te maken. De eigen bijdrage, oorzaak van het mijden van zorg, blijft onveranderd en oplossingen voor de enorme personeelstekorten blijven ook uit.
De gehandicaptenzorg krijgt volgend jaar 168 miljoen euro extra voor mensen die intensieve begeleiding nodig hebben. Saida Youssef, bestuurder FNV Zorg & Welzijn: ‘Investeer dit geld in extra personeel voor die specifieke groepen, daarmee verhoog je de veiligheid, want nu staan medewerkers er vaak alleen voor.’ Ook komt er 425 miljoen extra beschikbaar voor de kinderopvang. Dat is in het voordeel van de ouders, maar medewerkers in de kinderopvang schieten er vooralsnog niets mee op, die blijven zitten met te weinig collega’s.
Bert de Haas, bestuurder FNV Zorg & Welzijn: ‘Het lichtpuntje dat de bezuiniging van 600 miljoen in de ouderenzorg voor 2025 van tafel is, wordt volledig overschaduwd door het gebrek aan concrete maatregelen om de werkdruk en het vertrek van personeel uit de sector een halt toe te roepen.’ Een groot gevaar is dat veel bezuinigingen die voor het komend jaar niet doorgaan voor 2026 wel weer in beeld komen.
Volgens Merlijn legt het kabinet de rekening van de problemen, de lange wachtlijsten, de hoge werkdruk en de grote personeelstekorten, bij de professionals in de zorg: ‘De maatregelen die het kabinet voorstelt leiden alleen maar tot meer stress en werkdruk bij de professionals in de zorg. En 30 miljoen euro voor het terugdringen van de wachtlijsten in de GGZ is een druppel op gloeiende plaat.’ Ook zijn er tal van tegenstrijdigheden in het kabinetsbeleid te lezen. Merlijn: ‘Het kabinet wil investeren in AI, maar zet het mes in wetenschapsprogramma’s bij UMC’s en topklinische ziekenhuizen. Kennisontwikkeling en verbetering van de kwaliteit wordt zo vrijwel onmogelijk, daarmee zet je de ontwikkelingen in de gespecialiseerde medische sector stil.’
FNV Zorg & Welzijn ziet tal van oplossingen om de sector gezond te houden en aantrekkelijk voor professionals om in de zorg te werken. De Haas: ‘Geef de professional meer ruimte, stop met de doorgeschoten kwaliteitscontrole door zorgverzekeraars en zorgkantoren, stop de marktwerking in de zorg en geef ruim baan aan (regionale) samenwerking tussen zorgorganisaties, artsen en welzijnsorganisaties.’