Acties op komst in de jeugdzorg na verlopen ultimatum

Minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) gaat niet in op het ultimatum van FNV Zorg & Welzijn en CNV Zorg & Welzijn. Daarin eisen de vakbonden 750 miljoen om tekorten in de jeugdzorg te vullen en 200 miljoen euro voor arbeidsvoorwaarden, beiden geoormerkt geld.

Nu er geen gehoor is gegeven aan de eisen, starten de vakbonden met het voorbereiden van acties en een landelijke staking op 2 september.

De minister liet, na eerdere berichtgevingen in de media, weten dat hij in 2019 eenmalig 420 miljoen euro extra uittrekt voor jeugdzorg en in 2020 en 2021 jaarlijks 300 miljoen euro. Vorige week noemde FNV dit nog "een druppel op een gloeiende plaat".

Beloofde geld ‘zeker geen kapitaalinjectie’

Maaike van der Aar, bestuurder FNV Zorg & Welzijn: ‘Het beloofde geld is te weinig, eenmalig en het is niet geoormerkt. Bovendien zullen jeugdhulpverleners niets gaan merken van dit geld. De gemeenten staan hoogstens iets minder rood, maar de door Hugo de Jonge voorgespiegelde kapitaalinjectie is het zeker niet. De kwetsbare kinderen en de jeugdzorgprofessionals hebben het nakijken.’

De vakbonden eisen een investering van 750 miljoen euro, die bestaat uit het terugdraaien van de eerder bezuinigde 450 miljoen euro en 300 miljoen euro om de toename van jeugdzorg aan te kunnen. Van der Aar: ‘We vragen echt geen gouden bergen. Die 750 miljoen euro is eigenlijk alleen maar voor het stabiliseren van de sector, dus nog niet eens de investering die een transformatie eigenlijk vereist.’

Minister neemt verantwoordelijkheid niet

Ook eisen de vakbonden eenmalig 200 miljoen euro om werknemers te behouden. Op dit moment is er geen geld om met werkgevers een cao af te spreken, waardoor er voor de 30.000 jeugdzorgwerkers in Nederland geen loonsverhoging en afspraken over werkdruk kunnen worden gemaakt.

Van der Aar: ‘De minister noemt in een reactie de arbeidsvoorwaarden een zaak van werkgevers en werknemers, maar dat is natuurlijk te makkelijk gezegd. Niet alleen gemeenten, maar ook jeugdzorgorganisaties staan met de rug tegen de muur. Gemeenten krijgen te weinig geld van het Rijk, kopen onder de kostprijs jeugdzorg in, of te weinig jeugdzorg, en duwen hiermee jeugdzorgorganisaties over de rand. De minister is als eindverantwoordelijke voor het jeugdzorgstelsel dus wel degelijk medeverantwoordelijk voor het loeigrote arbeidsmarktprobleem dat gaande is in de jeugdzorg.’ 

Jeugdzorgwerkers merken niets van actieplan minister

Uit onderzoek blijkt dat de jeugdzorg kampt met 20% verloop en ook het ziekteverzuim is hoog, tot wel 17%. Bovendien blijkt uit een steekproef van de FNV eerder dit jaar dat 63% van de jeugdzorgwerkers erover denkt de sector te verlaten. Van der Aar: ‘Jeugdzorgwerkers merken vooralsnog niets van het VWS-actieplan om het personeelstekort in de zorg te verminderen. De wachtlijsten blijven groeien en de werkdruk blijft onverminderd hoog. De successen die wel behaald zijn, zoals de landelijke schrapdag op 12 juni die het ministerie met FNV organiseert om de administratiewaanzin te verminderen, zijn te danken aan de opgevoerde druk vanuit werknemers. Maar alleen administratie verminderen is onvoldoende. Er moeten forse en structurele verbeteringen komen en dat kost gewoon geld.’

Duizenden stakers verwacht

FNV voert al ruim 2,5 jaar actie tegen het jeugdzorgbeleid van het kabinet. Vorig jaar kwamen jeugdzorgwerkers meerdere keren in Den Haag in actie, waaronder een lawaaidemonstratie voor de deur van het ministerie van VWS en de FNV Jeugdzorgmanifestatie waar zo’n 3.500 jeugdzorgzorgwerkers aanwezig waren. FNV verwacht dat duizenden vakbondsleden gehoor gaan geven aan de stakingsoproep van FNV en CNV op 2 september 2019.