Op 1 november was de eerste onderhandeling voor de nieuwe cao Zuivel. Wij hebben onze voorstellen met de werkgevers gedeeld en toegelicht. Onze belangrijkste voorstellen voor de nieuwe cao zijn een fatsoenlijke loonsverhoging en automatische prijscompensatie (APC). Helaas liggen de voorstellen van de FNV en die van de werkgevers ver uit elkaar. Op 16 november praten we verder.
Op 26 oktober heeft FNV Voedingsindustrie de voorstellen voor de nieuwe cao Zuivelindustrie naar de werkgevers gestuurd.
De werkgevers stellen een loonsverhoging voor van slechts 4% bij een inflatie van 10%. Dat betekent een flinke inkomensachteruitgang voor werknemers in de zuivel. Onbespreekbaar voor de cao-commissie. Volgens hen is de voorgestelde eenmalige uitkering van 800 euro bruto niet meer dan een poging het lage bod voor de structurele loonsverhoging te verbloemen. Het moet structureel en niet eenmalig.
De voorgestelde verhoging van 4% per 1-1-2023 bij een inflatie van 10% gaat ertoe leiden dat werknemers in een periode van 14 jaar er flink op achteruit gaan. De forse inflatie dit jaar, gecombineerd met een loonsverhoging die daar fors onder zit, betekent dat het bescheiden plusje in de periode 2009 - 2021 als sneeuw voor de zon verdwijnt. Als het gaat om koopkracht zijn de zuivel werknemers in 2023 dus slechter af dan in 2008.
In onderstaande grafiek zijn de gevolgen van het loonvoorstel van werkgevers afgezet tegen een inflatie van 10% in beeld gebracht. De ploegentoeslagen zijn hierin niet meegenomen. Afhankelijk van de ploegentoeslag kan het verschil per maand omhoog met de ploegentoeslag, die voor de werknemer aan de orde is.
Door de hoge inflatie is het belangrijk dat de lonen voor de werknemers in de zuivelindustrie in 2023 fors gaan stijgen. Het automatisch laten meestijgen van de lonen op basis van de inflatie (APC) is de meest eerlijke en objectieve manier van inkomenscompensatie. Elke bedrijf of organisatie kan hier ruim van tevoren rekening mee houden, want de lonen zijn gebaseerd op de inflatie van de voorafgaande periode. De lonen volgen dan de inflatie. Opvallend is daarom dat de werkgevers zelf jaarlijks de prijzen verhogen, maar niet bereid zijn om de lonen aan te passen aan de prijsverhogingen. Deze zijn nu eenmaal onderdeel van onze economie. Waarom de prijs van arbeid daarvan uitzonderen?
Zo wil de baas van de grootste zuivelwerkgever Friesland Campina prijsverhogingen van 25 tot 30% doorgaan berekenen met koopkrachtverlies voor de consument tot gevolg. Hij ging er dus al bij voorbaat vanuit dat de lonen van werknemers de prijsstijgingen niet zouden volgen.
Werkgevers stellen dat veel werknemers graag de mogelijkheid hebben om meer dan 36 uur te werken. Volgens de werkgevers is dat nodig om sneller vacatures in te kunnen vullen. De FNV cao-commissie herkent zich niet in de wens om langer te willen werken. Gaan we zo niet sluipenderwijs naar een werkweek van 40 uur? In veel gevallen werken beide partners en is er eerder de wens korter te kunnen werken voor meer balans tussen werk en privé.
Wat vind jij?
Wat de FNV cao-commissie betreft gaat, zoals met werkgevers afgesproken, de evaluatie naar het duurzame inzetbaarheid-budget gewoon door. Een groot deel van het budget blijft liggen en dat moet anders. Vandaar dat we voorstellen hebben gedaan om dat te voorkomen. Bijvoorbeeld door het budget te gebruiken voor sportabonnementen of een fiets. Dat gaat er voor zorgen dat het budget niet op de plank blijft liggen. Wij willen die afspraken vastleggen in de nieuwe cao. Werkgevers willen wachten op de uitkomst van deze evaluatie, maar dat is wat de commissie betreft niet nodig.
In sommige regio’s en functies lukt het vaak niet om vacatures ingevuld te krijgen. Hierdoor staan vacatures langer open en/of worden externen ingehuurd. Daarom willen werkgevers de mogelijkheid hebben om een arbeidsmarkttoeslag te kunnen toekennen. Dat betekent dus een hoger loon dan collega’s in een zelfde functie. Of werkgevers dat doen, bij welke functies en in welke regio’s is dan aan werkgevers. De cao-commissie heeft bedenkingen bij dit voorstel. Verschil in beloning van werknemers, die dezelfde functie uitoefenen is niet aan te raden. Het huidige functiewaarderingssysteem beloont functies overeenkomstig de functiezwaarte en niet op basis van de vraag welke functie in welke regio meer of minder gevraagd wordt.
Wat is jouw mening? Vul de poll in!
Werkgevers stellen voor om de regeling te wijzigen. Het voorstel houdt in dat werknemers, die in de toekomst volledig arbeidsongeschikt raken minder inkomen gaan krijgen dan nu. Werknemers die tussen de 35 en 80% arbeidsongeschikt raken en niet meer voldoende verdienen, gaan in dat geval een beter inkomen krijgen dan nu. De cao-commissie laat zich eerst adviseren voordat ze tot een oordeel komen. Zie de voorbeeld berekeningen
Op woensdag 16 november is het tweede gesprek met werkgevers. Dan gaan we onze voorstellen en die van de werkgevers verder bespreken. Hopelijk komen we dan verder.