Duurzame scheepssloop door Nederlandse ratificering verdrag grote stap voorwaarts
Nederland neemt een belangrijke wereldwijde stap om het slopen van schepen duurzamer en veiliger te maken. Woensdag 20 februari gaat Nederland als achtste land de zogenoemde ‘Hongkong conventie’ ratificeren. Dit internationale verdrag biedt regelgeving voor een verantwoorde sloop van schepen wereldwijd, door zowel zeevarende landen als landen waar scheepssloop plaatsvindt. Het verdrag treedt pas in werking bij ondertekening van ten minste vijftien landen. De FNV is enthousiast over de Nederlandse ratificering en vindt dat duurzame scheepssloop een mondiaal streven moet zijn.
Tuur Elzinga, vicevoorzitter FNV: ‘Scheepsbouwers, rederijen en slopers moeten zich verantwoordelijk voelen voor duurzame bouw en sloop. Nederland draagt daar nu aan bij door het internationale verdrag daarvoor te ratificeren. Hoe eerder vijftien landen tekenen, hoe eerder de omstandigheden in de sloop wereldwijd verbeteren.’
Scheepsslopers op onder andere de werven van India, Bangladesh en Pakistan ontmantelen schepen die soms lang geleden gebouwd werden in Nederland, onder Nederlandse vlag varen, Nederlandse havens aandoen en Nederlandse goederen vervoeren. De arbeidsomstandigheden van de slopers zijn op zijn minst schrijnend te noemen: voor een laag loon doen zij uiterst gevaarlijke werk, vaak zonder veel bescherming. Daarom heeft de IMO (International Maritiem Organization) in 2009 een internationaal verdrag voor duurzame scheepssloop aangenomen, dat 20 februari door Nederland wordt geratificeerd.
Gevaarlijkste baan
De FNV steunt al jaren lokale en internationale vakbonden in India, Pakistan en Bangladesh om de arbeidsomstandigheden bij de scheepssloop te verbeteren, en dat is hard nodig – het slopen van schepen wordt vaak ’s werelds gevaarlijkste baan’ genoemd. De schepen worden gesloopt onder erbarmelijke arbeidsomstandigheden: gevaarlijke stoffen tasten de gezondheid van de werknemers aan, tientallen mensen komen jaarlijks om door ontploffingen en ongelukken met snijbranders en metalen platen maken mensen voor hun leven invalide. Een sociaal vangnet voor slachtoffers en nabestaanden is meestal niet aanwezig.
Het verdrag is een volgende stap in de goede richting. De laatste jaren wordt er al voorzichtige vooruitgang geboekt, onder ander door de inspanningen van internationale organisaties en vakbonden. ‘Een tiental jaren geleden werden slachtoffers van bedrijfsongevallen op de scheepssloopwerven van Alang in India nog gewoon in zee gegooid, niemand die de migranten scheepsslopers zonder enig arbeidscontract kon traceren’, vertelde Rane Vidyadhar van vakbond ASSRGWA (Alang Sosiya Ship Recycling General Workers ‘Association) onlangs op een expertmeeting over duurzame scheepssloop in Amsterdam.
Het slopen van schepen in Azië is een zeer omvangrijke industrie: honderdduizenden mensen zijn voor hun levensonderhoud direct en indirect afhankelijk van het slopen en recyclen van schepen. Er kan flinke vooruitgang worden geboekt op het gebied van arbeidsomstandigheden en milieu als werven in Zuid-Azië in het kader van de EU richtlijnen en de Hong Kongconventie gecertificeerd worden en naleving van deze richtlijnen met de hulp van onafhankelijke vakbonden wordt gecontroleerd. Voor veel werknemers in Zuid-Azië is scheepsrecycling hun enige mogelijkheid tot fatsoenlijk werk.
