Onderzoek sociale veiligheid: resultaten binnen RWS
Ingrijpen vereist
Eind 2024 heeft de FNV een onderzoek uitgevoerd naar sociale veiligheid binnen het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW). Begin januari 2025 is het onderzoeksrapport gedeeld met de Secretaris-Generaal en de Bestuursraad. We willen nu verder inzoomen op de resultaten specifiek voor Rijkswaterstaat (RWS).
Voor degenen die het rapport nog niet hebben gezien, kun je het vinden op de IenW-pagina op de FNV-website: www.fnv.nl/rijk-minienw.
Respons
De FNV-enquête is verspreid onder alle FNV-leden en zoveel mogelijk niet-leden. Uiteindelijk hebben 710 RWS-collega’s de enquête ingevuld.
Resultaten
De resultaten van het onderzoek schetsen een beeld over de sociale veiligheid binnen RWS, waarbij je op zijn minst kunt zeggen: er is werk aan de winkel. De vraag is nu: wat moet er gebeuren en hoe? Hieronder vind je een overzicht van de belangrijkste bevindingen:
- Een vijfde van de respondenten geeft aan zich niet sociaal veilig te voelen.
- Ruim een kwart van de respondenten durft er niets van te zeggen als er iets ongewenst gebeurt op de werkvloer.
- Ruim een kwart van de respondenten geeft aan niet tevreden te zijn over het beleid ongewenst gedrag.
- 21% van de respondenten overweegt door de omgangsvormen van werkgever te veranderen en 15% overweegt door de omgangsvormen van sector te veranderen.
- 30% van de respondenten heeft een of meer vormen van grensoverschrijdend gedrag meegemaakt afgelopen jaar.
- 20% van de respondenten geeft aan gepest te zijn, 16% geeft aan geïntimideerd te zijn.
- 94% had negatieve gevolgen, vooral stress en minder goed functioneren
Conclusies
- Hoewel de meerderheid zich sociaal veilig voelt, is de werkvloer binnen RWS onvoldoende veilig: 30% heeft afgelopen jaar één of meer vormen van grensoverschrijdend gedrag meegemaakt.
- De gevolgen zijn ernstig: bijna iedereen die grensoverschrijdend gedrag heeft ervaren, ondervindt negatieve effecten, zoals stress, een gevoel van onveiligheid en verminderde prestaties, maar ook ziekteverzuim en zelfs gedachten over suïcide. Voor degenen die vaker met grensoverschrijdend gedrag te maken krijgen, zijn de gevolgen sterker. Ook getuigen en beschuldigden ervaren negatieve effecten.
- Meer dan een vijfde van de werknemers overweegt van werkgever te veranderen vanwege de omgangsnormen.
- Leidinggevenden en directieleden zouden een veilig werkklimaat moeten waarborgen, het goede voorbeeld moeten geven en optreden tegen ongewenst gedrag. Echter, uit de enquête blijkt dat:
- In 54% van de gevallen leidinggevenden juist de veroorzakers zijn van grensoverschrijdend gedrag;
- 30% van de werkenden geeft aan dat leidinggevenden niet het goede voorbeeld geven;
- 37% van de werkenden vindt dat leidinggevenden niet adequaat optreden tegen ongewenst gedrag;
- In 10% van de gevallen leggen leidinggevenden het zwijgen op aan medewerkers die zich bij hen melden;
- Slechts 16% van de mensen die grensoverschrijdend gedrag hebben meegemaakt, voelen zich gesteund door de organisatie. Ook getuigen en beschuldigden geven aan onvoldoende steun te ervaren.
- Eindconclusie: het management moet ingrijpen op de plekken in de organisatie waar onveiligheid heerst, door:
- Leidinggevenden die niet goed functioneren aan te pakken;
- Ondersteuning te bieden aan slachtoffers, getuigen en beschuldigden;
- Te zorgen dat het grensoverschrijdend gedrag stopt.
Gesprek met Directeur-Generaal
Er heeft inmiddels een gesprek plaatsgevonden tussen de Directeur-Generaal, Martin Wijnen, en Nicoline Coorens, Directeur HRM & Organisatieontwikkeling RWS, en namens de FNV bestuurder Magda Korolczuk en beleidsadviseur José van Lieshout. In dit gesprek zijn de onderzoeksresultaten gedeeld en zijn de verschillende standpunten uitgewisseld.
Tot slot
Je bent van harte uitgenodigd deze nieuwsbrief met je collega’s te delen. Mocht je vragen of opmerkingen hebben, dan kun je altijd reageren via de postbus van de bedrijfsledengroep: bedrijfsledengroep.fnv@minienw.nl.
Blijf op de hoogte van alle ontwikkelingen op onze nieuwe webpagina www.fnv.nl/rijk-minienw.
