Tevredenheid over inkomen neemt steeds verder af bij gemeentelijk personeel

Uit een voorbereidend onderzoek ten behoeve van de op 22 september startende onderhandelingen voor de nieuwe cao gemeenten/ SGO (samenwerkende gemeentelijke organisaties) blijkt dat bij de medewerkers de tevredenheid over het inkomen steeds verder afneemt de laatste 3 jaar.

Meer ontevredenheid bij vooral lagere inkomens

In 2020 gaf nog 55% van de respondenten aan (heel) tevreden te zijn met het totale inkomen (maandsalaris, individueel keuzebudget en eventuele toelagen en vergoedingen). Vorig jaar (2022) was dat 42% en nu (2023) is dat gedaald naar 39%. Nog grotere ontevredenheid is er bij de lagere inkomens: 35% van de medewerkers in schaal 1 t/m 5 is (heel) ontevreden met het totale inkomen. Tevens blijkt het steeds lastiger te worden medewerkers aan te trekken en te behouden.

Loon op 1

Marieke Manschot, FNV Overheid cao onderhandelaar: ‘In deze financieel turbulente tijden staat loon als arbeidsvoorwaarde nog steeds op nummer 1 bij de medewerkers. Met name de lagere en middeninkomens hebben meer moeite om de inflatie bij te benen en gewoon de dagelijkse boodschappen te kunnen blijven betalen. Daarnaast wordt het door de stevige concurrentie op de arbeidsmarkt steeds moeilijker om de publieke voorzieningen op niveau te houden. Personeel aantrekken en behouden wordt dan ook de grote uitdaging de komende decennia voor de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG).’

Ruim 21.000 respondenten

De vakbonden FNV, CNV en CMHF hadden afgesproken om ter voorbereiding op de onderhandelingen voor de nieuwe cao een vragenlijst uit te zetten onder alle medewerkers, die werkzaam zijn bij gemeenten of gemeentelijke organisaties. Met als doel in beeld te krijgen welke huidige en toekomstige arbeidsvoorwaarden medewerkers belangrijk vinden in de cao. De vakbonden vinden het belangrijk dat alle medewerkers, vakbondsleden en niet-vakbondsleden, worden betrokken bij het cao-proces en de totstandkoming van cao-afspraken.

Marieke Manschot: ‘Door deze betrokkenheid hopen we het draagvlak van de afspraken in de cao te vergroten en de tevredenheid van medewerkers te waarborgen.’

Ruim 21.000 werknemers - 50% vakbondsleden en 50% niet-vakbondsleden- hebben tussen medio juni en medio juli de enquête ingevuld. In totaal werken er ruim 190.000 ambtenaren in de sector.

Krappe arbeidsmarkt

De arbeidsmarkt is krap en dat komt terug in het resultaat. Jongeren zijn veel mobieler op de arbeidsmarkt. 26% van de jongeren onder de 35 jaar verwacht binnen vijf jaar van baan te wisselen en geeft aan meer behoefte te hebben aan extra verlof vanwege de invulling van de werk – privé balans. Voor alle respondenten geldt dat goede arbeidsvoorwaarden een belangrijke voorwaarde vormen om te besluiten bij de gemeentelijke werkgever te blijven werken.

(on)Veilig werken

Het grootste deel van de werknemers voelt zich veilig op het werk. Maar een substantieel deel voelt zich onveilig. Een deel heeft soms dan wel regelmatig te maken met agressief gedrag en intimidatie door burgers. Een kwart van de respondenten heeft te maken met onveiligheid door politieke besluiten. Vooral managementleden en medewerkers werkzaam in staf- en /beleidsfuncties geven dit aan. Medewerkers die dit betreft geven aan dat de oplossing met name moet worden gezocht in ruimte voor loyale tegenspraak.

Grootscheepse stakingen voorafgaand aan huidige cao

Op 22 september starten de onderhandelingen voor de cao gemeenten/ SGO 2024.

De huidige 1-jarige cao, die op 31 december 2023 afloopt, kwam pas eind februari dit jaar tot stand na een aantal grootscheepse stakingen, waarin met name in de grote steden het stadsvuil zich steeds meer ophoopte, als gevolg van tal van stakingen bij de reinigingsdiensten.