FNV Overheid waarschuwt het kabinet dat zij in een oude val dreigt te stappen. Veranderingen doorvoeren om tot verbeteringen te komen, zónder daarbij de werkvloer te betrekken.
FNV-bestuurder Mieke van Vliet roept daarom de politiek, maar ook de ambtelijke top, met klem op nu écht naar de medewerkers te luisteren en multidisciplinaire teams in te voeren.
Ze gaat woensdagavond in debat met Pieter Omtzigt (Tweede Kamerlid voor het CDA) en Pieter Klein (Journalist RTL Nieuws) over de lessen die we kunnen leren uit de toeslagenaffaire. Het debat is live te volgen via Nieuwspoort.
FNV Overheid adviseert om nieuwe wet- en regelgeving te laten voorbereiden door multidisciplinaire teams, waarin óók de werkvloer is vertegenwoordigd. Van Vliet: ‘Deze teams moeten, naast de gebruikelijke beleidsambtenaren en wetgevingsjuristen, ook bestaan uit vertegenwoordigers van uitvoeringsinstanties en inspectiediensten. In het geval van de Belastingdienst bijvoorbeeld ook uit controlemedewerkers en medewerkers van de Belastingtelefoon. Ook de toets, een jaar na de invoering, of het beleid uitpakt zoals gepland, zou door dergelijke multidisciplinaire teams moeten worden uitgevoerd.
In een brief aan de Tweede Kamer, over de toeslagenaffaire, kondigt premier Rutte veranderingen aan die herhaling moeten voorkomen. En die moeten leiden tot forse verbeteringen, ‘zowel bij ministeries, als bij uitvoeringsorganisaties’. Van Vliet: ‘Nergens in zijn brief rept de premier over de belangrijke inbreng die juist de werkvloer daarbij kan hebben. Daarmee dreigt Rutte in een oude fout te vervallen.’
Eind 2019 riep FNV Overheid in het rapport Hoor de klok luiden de politiek en ambtelijke top ook al op om beter naar de werkvloer te luisteren. De bond onderzocht welke inbreng de medewerkers zelf wilden hebben. De uitkomsten waren onthutsend. Veel medewerkers voelen zich niet of onvoldoende gehoord. Ook heerst er bij de belastingdienst een afrekencultuur en worden medewerkers regelmatig onder druk gezet om niet integer te handelen.
Om niet telkens in dezelfde valkuil te stappen en voor meer transparantie, adviseert de bond het kabinet ook om alle bevindingen en aanbevelingen van de multidisciplinaire teams vast te leggen in een nieuw openbaar Kennis en signaal register. Politici, burgers en bedrijven kunnen zo terugzien welke overwegingen hebben gespeeld bij het vormgeven van nieuw beleid. Dus ook de voorstellen en adviezen die wel zijn geopperd, maar niet zijn meegenomen. Maar ook welke bezwaren zijn ingebracht.