Criminele netwerken in bouw door lange ketens onderaanneming

Geschokt maar niet verrast. Zo reageert FNV Bouwen & Wonen op het nieuws van financiële inlichtingendienst FIU (Financial Intelligence Unit) dat criminele netwerken geld witwassen via onder andere de bouw. Dit brengt grote risico’s met zich mee op de bouwplaats, zoals uitbuiting van vooral arbeidsmigranten, oneerlijke concurrentie en fraude.

Hans Crombeen, bestuurder FNV Bouwen & Wonen: ‘Dit is triest nieuws maar wij staan er eerlijk gezegd niet van te kijken. Helaas wordt opnieuw duidelijk dat het werken met ellenlange, ondoorzichtige ketens van onderaannemers en zzp’ers op de bouwplaats een hoop ellende meebrengt. De werkenden onderin de ketens, vooral flexwerkers en arbeidsmigranten, zijn het haasje. Bescherming via de cao, daar kunnen deze mensen naar fluiten.’

Criminelen profiteren van versnipperd toezicht

De FIU onderzocht afgelopen jaar ruim twee miljoen ongebruikelijke transacties van banken, betaalinstellingen, notarissen en makelaars. De inlichtingendienst bestempelde er 180.578 als verdacht. Volgens de FIU komt via contante loonbetalingen zwart geld in de legale economie. Criminele partijen profiteren onder andere van het versnipperde toezicht op de ketens van onderaanneming op de bouwplaats.

Meer bescherming onder de cao

FNV Bouwen & Wonen vindt gebrek aan transparantie op de bouwplaats de oorzaak van veel problemen en pleit al langere tijd voor het beperken van ketens van onderaanneming. Dit geeft meer mensen bescherming onder de cao.

Bouwplaats-ID geeft onzichtbaren een gezicht

Verder wil de vakbond invoering van Bouwplaats-ID, dat ervoor zorgt dat duidelijk is wie voor wie werkt en in welke rol. Bovendien krijgen nu veelal onzichtbare groepen als flexwerkers en arbeidsmigranten een gezicht. Dat versterkt hun positie. Een belangrijke voorwaarde, vindt de FNV, want handhaving mag niet ten koste gaan van kwetsbare doelgroepen.

Een teken aan de wand

Crombeen: ‘Wat is er nog voor nodig dat de overheid actie onderneemt en vaart maakt met het beperken van de ketens van onderaanneming en de invoering van Bouwplaats-ID? Landen om ons heen hebben dit al lang geregeld. Niet in de laatste plaats omdat bekend is dat criminele netwerken profiteren van de situatie in de bouw. Voor onze Italiaanse collega’s is het zelfs dé manier om de invloed van de maffia in de bouw te bestrijden en in te perken. Dat is een teken aan de wand.’

Sociale partners werken samen in Europa

In Europa werken sociale partners in de bouw samen aan een project gefinancierd met Europees geld (SIDE-CIC) waarbij ze de al bestaande Social Identity Cards (zoals Bouwplaats-ID) in de Europese Unie in kaart brengen. Daarnaast onderzoeken ze de mogelijkheid dat de kaarten grensoverschrijdend kunnen ‘praten’ met elkaar.

Transparante sector en eerlijke concurrentie

Met het project willen de FNV, andere bonden en werkgevers de inzet van digitale middelen onderzoeken om gezamenlijke doelen te bereiken: een transparante sector en eerlijke concurrentie voor zowel bedrijven als voor de werkenden.