Opinie: Vrije vogel of vogelvrij?

Vakbond waardeert zelfstandige ondernemers die vernieuwing en creativiteit brengen.

Onze economie is gebaat bij ondernemers die zorgen voor werkgelegenheid, voor ontwikkeling en ontplooiingskansen voor medewerkers.
Maaltijdbezorgers, pakketbezorgers, horecapersoneel, schoonmakers, ijzervlechters, order-pickers, verpleegkundigen zijn geen ondernemers. Zij verrichten arbeid naast collega’s die wel een arbeidsovereenkomst hebben. Ze doen hetzelfde werk vaak tegen veel lagere kosten voor de opdrachtgever. Het gaat in dit geval om schijnopdrachtgeverschap en niet om ondernemerschap.
In Nederland is de toename van het aantal zzp’ers opvallend ten opzichte van de landen om ons heen. Verklaring hiervoor is dat aan de onderkant van de arbeidsmarkt alles gedaan wordt om arbeid zo goedkoop mogelijk te maken. Deliveroo, Temper, Uber, Helpling, Picnic, Tentoo zijn niet geïnteresseerd in medewerkers maar in postcodes. In bezit van een  KVK-nummer worden werkers aangestuurd en gecontroleerd door algoritmes, stukloon, betaling per minuut, onverzekerd, zonder vakantiedagen en vakantietoeslag. Hoezo ondernemerschap? De vakbond wil voorkomen dat via schijnopdrachtgeverschap veel mensen vogelvrij zijn.  

Het is onthutsend dat risico’s voor ziekte en arbeidsongeschiktheid bij individuen wordt gelegd. Menig zzp’er weet dat een AO verzekering onbetaalbaar is. Elke twee weken overlijdt helaas een bouwvakker. Hoeveel mensen lopen onverzekerd op de bouwplaats rond? Als we dit collectief kunnen regelen wordt verzekeren betaalbaar. Net als pensioen opbouwen via een pensioenfonds. Met elkaar de risico’s delen en niet ieder voor zich. Dat is de achtergrond van de afspraak in het pensioenakkoord. Niet om zzp’ers te pesten zoals sommigen beweren, nee om een verzekering betaalbaar te maken.

Een gelijk speelveld betekent ook dat we met elkaar bijdragen aan onze samenleving. Dat we premies betalen voor sociale zekerheid, voor bijstand, voor asfalt, voor gezondheidszorg. Dit doen we via belastingen. Werknemers en werkgevers dragen hieraan bij. Hoe zit het met de bijdrage van de ondernemende vrije vogels?

Vakbonden als hoeder van de kwaliteit van onze samenleving, van een menswaardige maatschappij.
Vakbondswerk is nog lang niet klaar.

Anja Dijkman
Bestuurder FNV