Einde verdienmodel platformbedrijven in zicht

Het standpunt van de Commissie Sociale Zaken en Werkgelegenheid, waarover morgen wordt gestemd op de Plenaire Vergadering van het Europees Parlement, maakt een einde aan het verdienmodel van schijnzelfstandigheid bij platformbedrijven. Petra Bolster internationaal secretaris en lid DB van de FNV: ‘Platformbedrijven mogen hun medewerkers niet langer onterecht beschouwen als zelfstandigen en echte zzp’ers niet behandelen als werknemers.’

Eindelijk wordt er een stap vooruit gezet in de strijd tegen schijnzelfstandigheid bij platformbedrijven. En eindelijk komt het einde in zicht van de grenzeloze macht van de apps die werkgevers gebruiken.

Verdienmodel schijnzelfstandigheid

Het platform moet aantonen dat iemand echt als zzp’er werkt. Als dat feitelijk niet het geval blijkt, is een platformwerker een werknemer met een arbeidsovereenkomst. Bolster: ‘Dat is keihard nodig. Platformbedrijven moeten zich aan dezelfde regels houden als alle andere bedrijven. Geef werknemers een fatsoenlijk loon, betaal sociale premies en respecteer het ontslagrecht. En als er echt sprake is van zelfstandigheid, respecteer die zelfstandigheid dan ook.’

Geen jarenlange procedures

Nu moeten platformwerkers jarenlang procederen om hun arbeidsrelatie erkend te krijgen. In de rechtszaken die de FNV tegen Uber en Deliveroo aanspande, oordeelde de rechter al dat er sprake was van een arbeidsrelatie. Bolster: ‘Toch hebben de chauffeurs en riders nog steeds geen arbeidsovereenkomst, cao of pensioen. Dit voorstel voorkomt dat een individuele platformwerker jarenlang een duur proces moet voeren om zijn/haar rechten af te dwingen. We gaan ervan uit dat dit voorstel morgen wordt overgenomen door het Europees Parlement’

App als baas

Bij platformwerk is de app van je werkgever je baas. FNV is blij dat het Europees Parlement daar nu maatregelen tegen wil nemen. Bolster: ‘Je moet niet willen dat een robot mensen ontslaat of dat zo’n algoritme toegang heeft tot je persoonlijke gegevens, etnische achtergrond, gezondheid of privégesprekken. Met dit voorstel zet het Europees Parlement een hele belangrijke stap in de bescherming van platformwerkers tegen invasieve algoritmes op de werkplek. Een stap die navolging verdient.’

Geen black box meer

Het is ook echt noodzaak dat er begrijpelijke informatie komt over hoe algoritmes tot stand komen en worden ingezet door platformbedrijven. Want hoe werkt het zelflerende instrument en welke data worden daarvoor gebruikt? Bolster: ‘Die algoritmes zijn nu gewoon een black box. Racisme, willekeur en oneigenlijke besluiten, liggen op de loer. En er kan niets worden gecontroleerd. Platformwerkers en hun vakbonden moeten daarover meebeslissen, net zoals vakbonden dat doen over de bedrijfsvoering bij ‘reguliere’ bedrijven.