De klacht die vakbond FNV indiende over de schending van werknemersrechten bij een dochteronderneming 10bis in Israël van het Nederlandse moederbedrijf Thuisbezorgd / Just Eat Takeaway), is ontvankelijk verklaard door het Nationaal Contactpunt OESO-Richtlijnen (NCP) in Den Haag. In de OESO-richtlijnen staat wat overheden van 48 landen van bedrijven verwachten op het gebied van werknemersrechten, ketenverantwoordelijkheid, kinderarbeid en milieu.
De FNV diende de klacht begin dit jaar in, omdat 10bis weigert de lokale, Israëlische vakbond Histadrut te erkennen en collectief overleg over arbeidsvoorwaarden en -omstandigheden van de 1.400 aangesloten leden te starten. Ondanks dat dit in Israël een wettelijk recht is wanneer er meer dan 1/3 van de werknemers worden vertegenwoordigd door een vakbond. De medewerkers willen afspraken maken over loon, ongevallenverzekering, weekendtoeslagen en arbeidstijden, maar 10bis blijft dit weigeren.
‘Thuisbezorgd / Just Eat Takeaway heeft als moederbedrijf een ketenverantwoordelijkheid en moet ervoor zorgen dat werknemersrechten in Israël worden gerespecteerd’ zegt Petra Bolster, Dagelijks Bestuurslid FNV. Het bedrijf 10bis intimideert en manipuleert werknemers om te voorkomen dat zij lid worden van Histadrut of hun lidmaatschap opzeggen. Bolster: ‘Dit zijn ouderwetse taferelen bij dit jonge bedrijf. Het is ongehoord dat zij over de rug van de werknemers winsten binnen roeit – zeker nu bezorging enorm groeit als gevolg van de pandemie – maar niet eens in gesprek wil met de oudste en grootste vakbond van Israël die 1.400 werknemers vertegenwoordigt binnen 10bis.’
Het Nederlandse moederbedrijf Thuisbezorgd / Just Eat Takeaway deed de kwestie tot nu toe af als een lokale aangelegenheid. Vandaag oordeelde de NCP in het gelijk van de FNV. Het concern is centraal geleid en aangestuurd en is verantwoordelijk voor wat dochterondernemingen doen, aldus de NCP. Los van een lopende rechtszaak tussen Histadrut en 10bis, is er geen beletsel om zich aan OESO- richtlijnen te houden door 10 bis en Thuisbezorgd / Just Eat Takeaway. Internationale richtlijnen en verdragen schrijven voor dat werknemers het recht hebben om zich om zich te verenigingen en afspraken te maken over arbeidsvoorwaarden, aldus de NCP.
Nu de NCP vindt dat de FNV terecht het moederbedrijf Thuisbezorgd / Just Eat Takeaway aanspreekt op de schendingen in Israël, zal de NCP verder onderzoek doen en met betrokkenen in gesprek gaan. Zij stelt voor om een mediatieproces op te starten. FNV en Histadrut willen hieraan meewerken, als het ervoor zorgt dat Thuisbezorgd / Just Eat Takeaway werknemersrechten zal erkennen. Het bedrijf blijft echter volhouden dat het een lokale kwestie is en onder de rechter.
Bolster: ‘Dit is geen manier van doen. Internationaal is al lang vastgesteld dat bedrijven vakbonden moeten erkennen en we roepen Thuisbezorgd / JustEat TakeAway dan ook op om hun dochteronderneming 10bis opdracht te geven dit per direct te doen. Dat het bedrijf zich nu achter een juridische procedure schuilhoudt, laat zien wat voor bedrijf het is; één die het belang van werknemers niet voorop heeft staan en winst belangrijker vindt dan mensen.’