Tweederde arbeidsmigranten krijgt eigen zorgpas niet van werkgever
In een onderzoek bestaand uit 933 diepte-interviews met arbeidsmigranten die het FNV campagneteam heeft afgenomen, vertellen 614 mensen het FNV dat zij zelf geen beschikking hebben over hun eigen zorgpas. Het FNV-campagneteam onderzoek bestrijkt 9 grotere huisvesting locaties in verschillende regio’s in Nederland.
‘Het uitblijven van adequate medische zorg voor de Poolse arbeidsmigrant Marcin vorige week na zijn bedrijfsongeval, is helaas exemplarisch voor de gebrekkige toegang tot zorg voor arbeidsmigranten, zegt FNV-campaigner Bart Plaatje. Marcin sprak vorige week nog met Emile Roemer die het aanjaagteam arbeidsmigranten van het kabinet leidt.
De Poolse arbeidsmigrant Marcin heeft vorige week woensdag ernstige brandwonden opgelopen bij Beneluxvet in Dronten waar hij door zijn werkgever uitzendbureau Martho Flexwerk te werk was gesteld. Voordat Marcin eerstelijns medische zorg krijgt, zijn er al uren verstreken, vervolgens wordt hij door het contactpersoon van het uitzendbureau bij zijn huisvesting in Dronten afgeleverd. Als leden van het campagneteam van de FNV de volgende dag door zijn bezorgde buurvrouw worden gebeld, halen zij hem op. Zij brengen hem naar het ziekenhuis en vervolgens naar het brandwondencentrum in Beverwijk. Daar verblijft Marcin nog steeds. Plaatje: 'Zijn toestand was inmiddels zo verslechterd, dat hij nu nog steeds geen huidtransplantatie kan ondergaan. De kans op blijvend letsel wordt volgens de artsen steeds groter. Mogelijk kan hij straks niet meer lopen. Hij moet nog zeker twee weken blijven.’
Aanjaagteam
FNV vindt de gebrekkige toegang tot zorg voor arbeidsmigranten een groot probleem, zeker gelet op de huidige corona-pandemie. Plaatje: ‘Werkgevers houden de zorgpas in bewaring, zodat de arbeidsmigrant niet zonder overleg naar een dokter kan gaan. In het geval van Marcin heeft zijn werkgever, uitzendbureau Martho Flexwerk, zijn zorgpas. We hopen dat het aanjaagteam arbeidsmigranten onder leiding van Emile Roemer dit ook aankaart.’ Het bedrijfsongeval had bovendien direct door de werkgever moeten worden gemeld bij de arbeidsinspectie van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Plaatje: 'Dat heeft Martho Flexwerk niet gedaan, wij hebben de inspectie gebeld om melding te doen.'
Drempel
Het is zelfs maar de vraag welke zorg überhaupt beschikbaar is voor deze werknemers. Plaatje: ‘Naast het feit dat veel arbeidsmigranten geen zorgpas hebben, is ook het feit dat zij niet worden ingeschreven in de GBA (gemeentelijke basis administratie) een extra drempel. Zo wordt het zo goed als onmogelijk om je in te schrijven bij eerstelijns zorgverleners, zoals bijvoorbeeld een huisarts. Door deze aparte status van arbeidsmigranten hebben veel uitzendbureaus daarom zelf afspraken met zorgverleners, die niet per se goed hoeven uit te pakken voor de arbeidsmigrant die zorg nodig heeft.’ Zo moest de Poolse arbeidsmigrant Marcin na zijn bedrijfsongeval in Dronten, maar liefst 3 uur wachten voordat hij door de contactpersoon van uitzendbureau Martho Flexwerk naar de huisarts een woonplaats (Nagelen) verderop wordt gebracht. Plaatje: ‘Wij hebben hem meteen naar het ziekenhuis gebracht. Daar wilden ze hem eerst niet helpen, omdat hij nog steeds zijn eigen zorgpas niet heeft. Daarna hebben wij hem naar het brandwondencentrum in Beverwijk gebracht.'
Gevolgen
FNV vindt dat de gezondheidsrisico’s volledig bij de arbeidsmigranten worden neergelegd. Plaatje: ‘Werkgevers zijn verantwoordelijk voor een veilige werkomgeving. Als zij dat niet doen, kan het niet zo zijn dat werknemers verstoken blijven van adequate zorg.’ Naast de gebrekkige toegang tot hulp, zijn de gevolgen als je ziek wordt als arbeidsmigrant niet te onderschatten. Plaatje: ‘Marcin heeft recht op doorbetaling van zijn loon. Het is dat hij lid is van de FNV, daarom is dat nu meteen geregeld. Arbeidsmigranten raken als ze ziek zijn vaak direct hun baan kwijt en daarmee meteen ook hun woning. En als ze hun contract niet kwijtraken, worden ze meestal niet doorbetaald.’
