Één van de grootste problemen binnen onze sector is het in dienst nemen van tijdelijke krachten. Arbeiders welke geen (vaste) contracten krijgen.
In Uganda gaat het hier voornamelijk om ‘casual workers’ welke onder tijdelijke contracten worden aangenomen, en mochten ze niet aan de vaak hoge verwachtingen voldoen dan wordt hun contract niet verlengd.
In Nederland wordt hier misbruik van gemaakt bij ZZP’ers (vaak de migrant arbeiders).
Hoewel de wetgeving in Uganda wel regels heeft om arbeiders te beschermen tegen het misbruik van tijdelijke contracten, weten werkgevers hier vaak toch omheen te kunnen spelen.
De wetgeving stelt dat een werknemer na 3 tijdelijke contracten een vast aanstelling moet krijgen. Deze zelfde wet geld voor werknemers in Nederland.
Werkgevers maken hier misbruik van door het contract van werknemers te ontbinden na de 3e verlenging. Vervolgens kunnen deze zelfde werknemers na 6 tot 12 maanden weer in dienst komen, omdat het proces gereset wordt en dus weer van voor af aan kan beginnen.
In Nederland kunnen ZZP’ers bij bouwbedrijven onder dezelfde voorwaarden onder contract worden aangenomen. Ook in dit geval worden er verschillende tijdelijke contracten aangeboden tot maximaal een derde keer, waarna de werknemer in kwestie wordt verzocht na ca. 6 maanden terug te komen zodat het spelletje van voor af aan kan beginnen. In Nederland zien we overigens wel vaak dat de ZZP’er na het 3e tijdelijke contract de optie wordt geboden permanent in dienst te komen als werknemer van het bedrijf (dus niet als ZZP’er).
Dit is niet het geval in Uganda.
Een eventuele oplossing waar we het over hebben gehad is het bijhouden van een checklist. Deze checklist zal aangeven wat een werknemer in een dag of week gedaan moet hebben. Vervolgens kan bij een contractverlenging gekeken worden of de werknemer zijn of haar checklists heeft voltooid. Is dit het geval dan heeft de werkgever geen reden om het contract van de werknemer in kwestie niet te verlengen. Dit is een manier om een van de meest voorkomende excuses van werkgevers rondom contractverlengingen de kop in te drukken.
Wat gezond en veilig werken betreft wordt er in Uganda door de werkgevers in de fabrieken over het algemeen voor de juiste PBM gezorgd. Op de bouwplaatsen zien we over het algemeen dat er nauwelijks tot geen PBM wordt gebruikt. Dit komt voornamelijk omdat de werknemers hier ‘casual workers’ zijn en omdat er eigenlijk geen toezicht is op de bouwplaatsen.
Voor mijn vakbondsopleiding ben ik al bezig geweest met een initiatief om dit te verbeteren. Namelijk een PBM-toolkit. Deze toolkit zou bestaan uit alle benodigde PBM voor op de bouwplaats. De werkgevers zouden vervolgens bij het aannemen van een werknemer verplicht moeten zijn zo’n toolkit aan de werknemer uit te delen.
Één van de grootste pijnpunten hierin is overigens ook weer het toezicht houden hierop. Daarom is het in mijn opinie heel belangrijk dat de vakbond door gaat met het ELSA programma om meer ‘Health and Safety Officers’ op te leiden.
Op het gebied van migrantwerkers hebben we het minste draagvlak. Waar wij in Nederland heel veel migrant werkers hebben lopen in de bouwsector omdat wij zelf niet genoeg Nederlands personeel kunnen faciliteren in de bouw, heeft Uganda alleen migrantwerkers nodig in de vorm van gediplomeerde specialisten. Denk hierbij aan engineers, architecten etc.
Uganda heeft zelf meer dan genoeg potentieel personeel voor de sector en heeft hier dus geen migrantwerkers voor nodig.