“Het ELSA-programma versterkt de vakbonden”
De Oegandese vakbonden hebben veel behoefte aan trainingsprogramma’s, zoals het ELSA-programma georganiseerd door Mondiaal FNV, stelt vakcentrale NOTU. Zo hielp het trainingsprogramma de deelnemende vakbondsleiders om effectiever te leren onderhandelen, hun bonden financieel duurzamer te maken en samen hun krachten te bundelen.
Yazidi Baligasima
Onvoldoende kennis en vaardigheden
“Door wisselingen en gebrek aan goede opleidingen hebben veel vakbondsleiders in Oeganda onvoldoende kennis en vaardigheden om hun bond effectief te leiden, legt Yazidi Baligasima van de overkoepelende organisatie van vakbonden (NOTU) uit. Door dit gebrek aan sterk leiderschap hebben veel vakbonden ook financiële problemen. “Sommige bonden staan echt financieel op omvallen”, beaamt de 43-jarige programmamanager. Ook werken veel vakbonden nog met papieren ledenregisters. Volgens Yazidi zouden de bonden daarom een digitaliseringsslag moeten maken maar hebben vooral de oudere vakbondsleiders hier vaak onvoldoende kennis voor. In Oeganda is daarom veel behoefte aan trainingsprogramma’s zoals het ELSA-programma”, stelt de programmamanager van de paraplu van 34 Oegandese vakbonden, die een belangrijke partner is van Mondiaal FNV.
Win-winsituatie
Veel Oegandese vakbondsleiders weten ook niet goed hoe ze effectieve salarisonderhandelingen kunnen voeren. De workshops over onderhandelen waren daarom zeer leerzaam, stelt Brenda Oyuga Atieno, assistent programmamanager van NOTU, die zelf ook aan het ELSA-programma deelnam. “We leerden dat we de werkgevers niet als vijand moeten zien maar als partner”, vertelt de 33-jarige Oegandese. “Daarbij moeten we ons flexibel opstellen, de sfeer goed proberen te houden, naar de argumenten en wensen van de werkgevers luisteren en proberen om er een win-winsituatie van te maken”, vertelt Brenda die uitlegt dat veel salarisonderhandelingen en arbeidsconflicten momenteel in Oeganda nog uitlopen op een gang naar de rechter. “Door de enorme hoeveelheid achterstallige zaken, is de wachttijd bij de rechter inmiddels drie tot vier jaar. Het is daarom vele malen beter om er met de werkgevers uit te komen”, stelt de assistent-programmamanager.
Brenda Oyuga Atieno
Intensief contact vakbondsleiders
Yazidi vindt het ook zeer waardevol dat het ELSA-programma leiders van uiteenlopende bonden bij elkaar brengt. “Normaliter hebben vakbondsleiders niet heel intensief contact met elkaar. Maar via dit programma leerden ze elkaar goed kennen. Op deze manier konden ze van elkaar leren en kunnen ze nu hun krachten bundelen”, stelt de vakcentrale manager die uitlegt dat de arbeidsmarkt in Oeganda ook sterk aan het veranderen is. “We hebben steeds meer kortlopende contracten en informele werknemers. De vakbonden willen deze mensen ook graag aan zich binden. Tijdens het ELSA-programma leerden vakbondsleiders van elkaar welke strategieën hierbij kunnen werken.”
Waardevolle lessen uit andere Afrikaanse landen
Ook vond de programmamanager het interessant dat vakbondsleiders uit Tanzania, Rwanda en Zimbabwe over hun uitdagingen en oplossingen kwamen vertellen. Zo vertelde een vakbondsman uit Tanzania over hun digitale ledendatabase en een vakbondsmedewerker uit Rwanda over het werven en certificeren van informele werknemers in de bouw. “We merken dat vakbondsleiders op het hele continent veelal tegen vergelijkbare uitdagingen aanlopen”, stelt Yazidi. “Het is daarom goed als we elkaar ontmoeten, samen oplossingen bespreken en zo van elkaar leren.”
Diversiteit van je ledenbestand
Ook behandelde het ELSA-programma het belang om je als vakbond meer bewust te zijn van de diversiteit van je ledenbestand. “Jongeren, ouderen, vrouwen en mensen met een handicap hebben allemaal andere wensen en behoeftes. Daar moet je als vakbond op inspelen om al deze verschillende leden binnen boord te houden”, legt Yazidi uit. “Het was voor het eerst dat vakbonden hierop gewezen werden. Vanuit de vakcentrale hebben we daarom nu besloten om jaarlijks een jeugdkamp te gaan organiseren waarbij we activiteiten organiseren toegespitst op onze jeugd. Hopelijk gaan ze zich zo meer onderdeel van de bond voelen en meer het belang van een vakbond inzien”, vertelt de programmamanager.
Machtigere vakbonden
Brenda gelooft dat het ELSA-programma een grote bijdrage levert via het professionaliseren van de vakbonden. “Dankzij de geleerde lessen zullen vakbonden betere dienstverlening aan hun leden kunnen bieden waardoor ze vervolgens meer leden zullen kunnen aantrekken. Hierdoor zullen de bonden uiteindelijk sterker en machtiger kunnen worden.”