“Het ELSA-programma was een echte eyeopener”
De Oegandese vakbond voor de creatieve sector heeft zijn aanpak volledig omgegooid nadat algemeen secretaris Anita Sseruwgi het ELSA-programma volgde van Mondiaal FNV. “We werken tegenwoordig met werkplannen, financiële systemen, een gedigitaliseerde ledenadministratie en hebben inmiddels 17.534 betalende leden geworven."
Foto: Jeroen van Loon – Compass Media
Een echte eyeopnener
Pas tijdens een workshop van het ELSA-programma kwam algemeen secretaris Anita Sseruwgi erachter dat echt helemaal niets klopte van het laatste audit rapport van haar vakbond. “Het was echt niet goed dat ik aan zoveel mensen leidinggaf maar eigenlijk niets snapte van financiën. Wat dat betreft was het ELSA-programma een echte eyeopener”, vertelt de 43-jarige vakbondsleider van de Oegandese vakbond NUCPAW, die opkomt voor mensen die werken in creatieve sectoren waaronder de muziek- en filmsector.
Overleven op subsidies
De vakbondsvrouw -tevens filmmaakster- kwam er ook achter dat haar bond verre van financieel gezond was. “Tijdens het ELSA-programma leerde ik dat het niet verstandig was dat onze vakbond vooral overleefde dankzij subsidies terwijl we nauwelijks betalende leden hadden”, vertelt ze. “Onze destijds zevenhonderd leden stonden enkel in de boeken. Maar omdat we geen systeem hadden waarin we bijhielden of ze betaalden, besefte ik eigenlijk toen pas dat we er totaal geen zicht op hadden.”
Anita liet zich niet uit het veld slaan maar ging direct over tot actie. Zo checkte ze de status van de al bestaande leden. Ook begon ze met haar team door het hele land nieuwe leden te werven, waarbij ze een methode bedacht om hen ook te laten betalen. “We organiseerden discussies , workshops en andere activiteiten waar veel belangstelling voor bleek te zijn. Leden mogen daar nu echter enkel aan deelnemen als ze minimaal voor een half jaar aan lidmaatschapsgeld hebben betaald”, legt de vakbondsvrouw uit die er zo in de afgelopen twee jaar in is geslaagd om ruim 17.500 betalende leden te werven.
Digitaal ledensysteem
De bond zette tevens een digitaal systeem op waarin ze nu alle leden met naam en ID-nummer registreren, betalingen bijhouden, registreren aan welke activiteiten ze deelnemen en ook gender en leeftijd noteren, zodat ze makkelijker activiteiten kunnen organiseren voor specifieke doelgroepen. Ook huurde Anita een accountant in en volgde na de workshop van het ELSA-programma nog extra trainingen in financieel management. “Als de auditor nu langskomt, snap ik waar hij het over heeft en kan ik zelfs checken of hij het goed doet."
Anita wil andere bronnen van inkomsten gaan aanboren. Zo heeft de vakbond vijf hectare land gekocht voor de bouw van een cultureel centrum waar leden elkaar kunnen ontmoeten. “We willen er studio’s, oefenruimtes, kantoren en een klein theater in maken. Tegen betaling kunnen onze leden hiervan gebruik maken wat ons inkomsten geeft. Ook kunnen we mensen zo meer aan ons binden”, vertelt de vakbondsvrouw.
Sterker in haar schoenen
Het ELSA-programma hielp de algemeen secretaris ook om sterker in haar schoenen te staan. “Ik was eerder verlegen, zeker voor een groep, wat niet handig is voor een vakbondsleidster”, vertelt ze glimlachend. “Maar doordat we veel opdrachten in duo’s of viertallen moesten doen, voelde ik me veilig en leerde te participeren. Uiteindelijk haalden de trainers en medevakbondsleiders mij over om te presenteren, wat eigenlijk heel goed ging. Dit booste mijn zelfvertrouwen enorm”, lacht Anita.
De vakbond voor werknemers in de creatieve sector heeft hele andere uitdagingen dan veel andere vakbonden in het Oost-Afrikaanse land. “Al onze leden zijn informele werkers. Ze zijn nergens in dienst en vrijwel niemand heeft contracten”, legt Anita uit. De vakbondsvrouw zou daarom heel graag in contact komen met vergelijkbare vakbonden uit andere landen zodat ze kan leren hoe ze zaken beter kan aanpakken. “Ook wil ik ervoor zorgen dat de overheid ons gaat erkennen en serieus gaat nemen. Nu nog denkt de regering dat al onze leden drugs gebruiken. Dit terwijl onze leden volwaardige ondernemers zijn die bijdragen aan het Bruto Binnenlands Product en daarom serieus moeten worden genomen.”
Tekst: Andrea Dijkstra – Compass Media