Vakbondsleider Elidia

“Ik merk dat het management nu echt een open gesprek wil voeren met ons als medewerkers, ze leven zich in ons. Maar wij begrijpen hen óók beter. Er is respect over en weer”, vertelt Elidia Tandaypan. Het is bijzonder om deze boodschap te horen uit de mond van de vrouw die van heel dichtbij meemaakte dat dit voorheen heel anders was.

Elidia.

Tijdens de geweldadige stakingen in 2014 werd haar man – op dat moment voorzitter van de vakbond Sitecasa – gearresteerd en ontslagen.  Dit had een grote impact op het leven van Elidia en dat van haar familie. Uiteindelijk blijkt dit moment een kantelpunt te zijn in de strijd tussen werkgever en werknemer die al jarenlang duurde.

Lees hier haar inspirerende verhaal. 

De maat was gewoon echt vol

Elidia herinnert zich nog goed hoe er in 2012 en 2013 werd onderhandeld over collectieve afspraken met het groente- en fruitbedrijf waar zij en haar man voor werkten. “We hadden zo nu een dan een vergadering met het management, waarin we onze eisen neerlegden. Dat kon dan zo een hele dag duren, maar we kwamen nergens. De enige manier waarop we voelden dat we iets voor elkaar konden krijgen, was door te gaan staken”, vertelt Elidia. De sfeer binnen het bedrijf was gespannen: er was totaal geen onderling vertrouwen. De spanningen liepen zo hoog op dat de vakbonden over gingen tot een staking, die volledig uit de hand liep. “Collega’s waren zó boos dat er werd gegooid met stenen, vernielingen werden aangericht: de maat was gewoon écht vol”, vertelt Elidia.

Ontslag en arrestatie van vakbondsleiders

Het geweld leidde tot arrestaties en meerdere ontslagen van vakbondsleiders, waaronder die van haar man die op dat moment voorzitter was en verantwoordelijk werd gehouden. De tranen staan in haar ogen als ze terugdenkt aan die tijd: “Mijn man zat in de gevangenis en had geen werk meer: het was een erg onzekere tijd voor mijn familie. Alles rustte op mijn schouders.”  

Inzicht dat er echt iets moest veranderen

Ondanks deze moeilijke situatie gaat Elidia heldhaftig door en stelt zich in 2015 zelfs verkiesbaar als nieuwe vakbondsleider. “Ik stond als laatste op de lijst en ging ervanuit dat ik nooit zou worden gekozen, maar dat liep anders: ik werd één van de nieuwe leiders van onze vakbond Sitecasa”, vertelt ze met voorzichtige trots. Vanaf dat jaar – na de impact van de heftige stakingen - zagen zowel management als medewerkers in dat er echt iets moest veranderen.

Trainingsprogramma sociale dialoog voeren via Mondiaal FMV

Het trainingsprogramma van FNV startte en de lokale consultant van FNV in Peru (Samuel Machacuay) was als mediator aanwezig bij gesprekken tussen het management en de vakbonden. Elidia maakte zoveel tijd vrij als zij kon om bij deze trainingen te zijn. Ze leerde ontzettend veel: “Voorheen was ik heel explosief, maar nu weet ik hoe ik mijn emoties niet kan laten overheersen.  Ik weet hoe ik met verschillende mensen moet praten, dat geeft ruimte om elkaar beter te begrijpen. Dat ik nu rustiger ben, betekent niet dat ik niks voor elkaar krijg. Het tegenovergestelde eigenlijk!” 

Management staat open voor dialoog

Ze ervaart nu dat het management het echt anders doet dan ten tijde van de stakingen in 2014, toen haar man werd ontslagen. “Op dat moment wilden ze geen verandering, maar nu staan ze veel meer open. Ze willen echt een open dialoog voeren met ons als medewerkers.” 

Als vakbondsleider daadwerkelijk dingen veranderen

Inmiddels staan de volgende verkiezingen alweer voor de deur en Elidia stelt zich weer verkiesbaar. “Het vakbondswerk kost mij veel tijd en energie, maar ik kan niet anders dan dit doen: het zit in mijn hart en bloed”. Ze is daarin een inspiratie voor anderen. “Als ik leider ben, dan kan ik ook daadwerkelijk het gesprek aangaan en dingen veranderen. En dat is het belangrijkste. Er zijn zoveel dingen die moeten worden verbeterd. Maar elke keer worden we weer een stap beter met elkaar!”

Tekst Marleen Laverman/fotografie Roderick Polak