Q&A: Mondiaal FNV en eerlijke kleding
Mondiaal FNV en eerlijke kleding in 8 vragen en antwoorden.
Kledingarbeidster in Myanmar showt een trui die in Nederland gekocht is en in Myanmar gemaakt kan zijn (foto: Chris de Bode).
Mondiaal FNV werkt met lokale en internationale vakbonden en andere partners aan:
- Een leefbaar loon voor de mensen die onze kleding maken
- Respect voor de rechten van werkende mensen om voor zichzelf op te komen
- Een gelijke positie op de werkvloer voor vrouwen (die in kledingfabrieken in de meerderheid zijn).
We doen dit in o.a. Bangladesh, India en Myanmar: landen waar veel van onze kleding gemaakt wordt.
Een vakbond is de vereniging van werkende mensen. Met een vakbond kunnen werknemers gezamenlijk opkomen voor hun belangen in het werk. Dat is nodig omdat een werknemer in een ondergeschikte positie zit, de werkgever is de baas. Het is daarom afgesproken dat lid mogen worden van een vakbond een mensenrecht is.
In veel landen moeten mensen onder slechte omstandigheden werken - met een vakbond kunnen ze hun situatie verbeteren, want samen sta je sterk.
Lees hier meer over waarom een vakbond nodig is >
Mondiaal FNV wil dat er goede arbeidsomstandigheden zijn voor iedereen die werkt en dat inkomen en welvaart eerlijk verdeeld worden. De kledingindustrie is een grote industrie in veel landen, met slechte omstandigheden voor werknemers die onderaan de productieketen werken, zoals de mensen die onze kleding maken. Lonen waarvan je niet kunt leven, niet voor jezelf kunnen opkomen, seksuele intimidatie op de werkvloer zijn daar voorbeelden van. We vinden dat kledingarbeiders recht hebben op fatsoenlijk werk en dat kledingmerken, –fabrieken en overheden hun verantwoordelijkheid moeten nemen.
We noemen hier de 5 grootste:
- Vrijwel alle bekende kledingmerken bezitten zelf geen fabrieken. Ze besteden het productiewerk uit aan bedrijven in lagelonenlanden als Bangladesh, India, Cambodja, Myanmar en Indonesië. Waarom? Omdat de productie goedkoop is. De lonen zijn laag, zo laag dat werknemers moeten overwerken om genoeg te verdienen om tenminste te overleven. De kleding die ze voor ons maken kunnen ze zelf niet betalen.
- De kledingfabrieken zijn bovendien maar kleine bedrijven in vergelijking met de grootste kledingmerken - dat zijn gigantische multinationals. Als leverancier zijn ze niet machtig genoeg om een goede prijs te onderhandelen. Daar hebben vervolgens niet alleen zij, maar ook hun werknemers last van.
- De werknemers in de kledingfabrieken in deze landen maken hele lange dagen in hete en lawaaiigere fabrieken die vaak ook nog eens onveilig zijn.
- De meeste werknemers zijn vrouwen. Zij krijgen regelmatig te maken met (seksuele) intimidatie door mannelijke opzichters en managers. Sowieso is discriminatie aan de orde van de dag. Ze durven vaak niet te protesteren, bang om hun baan kwijt te raken.
- Een klacht indienen over de arbeidsomstandigheden of lid worden van een vakbond is soms een ticket voor ontslag. Dat mag volgens de wet niet, maar gebeurt wel en betekent voor de werknemer: geen inkomen en geen eten.
Wij vinden kleding ‘eerlijk’ als zij gemaakt is onder fatsoenlijke arbeidsomstandigheden (een goed loon, normale werkuren, veiligheid) zonder uitbuiting, dwangarbeid, kinderarbeid en discriminatie en met de vrijheid om op te komen voor de eigen belangen. Daarnaast moet de kledingproductie ook het milieu zo weinig mogelijk belasten.
- Goed voor de kledingarbeiders
- Goed voor het milieu
- Goed voor jezelf
Pakhi is kledingarbeidster in Bangladesh en maakt kleding die wij dragen. Hoe ziet haar leven eruit? Kijk het filmpje
Mondiaal FNV steunt vakbonden in Latijns-Amerika, Afrika, Midden-Oosten en Azië, met als doel de arbeidsomstandigheden en de rechten van werkenden te verbeteren.
Naast de kledingindustrie, zetten we ons ook in voor verbeteringen in het werk in de productieketens van: palmolie, groente & fruit, bloemen, bouw, scheepssloop, zadenteelt, cacao.
De coronacrisis en de lockdownmaatregelen hebben de kledingindustrie zwaar getroffen. In veel landen zijn kledingarbeiders hun baan kwijtgeraakt, worden niet uitbetaald en hebben geen vangnet. Geen werk, geen inkomen, geen eten. Vakbonden zijn dé organisaties die efficiënt kunnen helpen. Ze geven voorlichting, manen werkgevers tot het nemen van veiligheidsmaartregelen en onderhandelen met de overheid over steunmaatregelen.
Lees bijvoorbeeld wat vakbonden doen voor de vrouwen die werken in de kledingfabrieken