World Day for Decent Work

Vandaag vieren we Word Day for Decent Work Day, de dag van gewoon goed werk. Sociale dialoog is dé manier om gewoon goed werk te realiseren. In Myanmar weten ze dit ook. Dankzij een goede overlegstructuur met overheid en werkgevers kunnen de vakbonden de gevolgen van Covid-19 voor de werknemers verzachten. Ze regelen doorbetaling van loon, compensatie voor ontslag, maar redden ook banen.

Vandaag is de 13e internationale dag voor gewoon goed werk (#wddw20), onder leiding van de internationale vakbeweging ITUC.  ‘Gewoon goed werk moet centraal staan bij overheidsmaatregelen om de economische groei terug te brengen en een nieuwe wereldeconomie op te bouwen waarin mensen op de eerste plaats komen’, zo schrijft de ITUC.

Goede samenwerking in Myanmar

In Myanmar wordt goed samengewerkt tussen vakbonden, werkgevers en de overheid. Daar is de sociale dialoog pas in 2015 opgezet, nadat de militaire junta het herstel naar een parlementaire democratie in 2011 was gestart. Vakbonden, werkgevers en overheid komen regelmatig samen in een zogenoemd tripartiet overleg om te praten over het minimumloon, arbeidswetten, inspecties en alle andere zaken die werknemers aangaan. Mondiaal FNV ondersteunt, in samenwerking met de Australische arbeidsorganisatie Apheda, de Myanmarese vakcentrale MICS onder andere op het versterken van die sociale dialoog.

Groot onderzoek naar lonen in Myanmar

“Het project met Mondiaal FNV focust op 3 gebieden”, vertelt Wulan Dari, landendirecteur Myanmar van Apheda. “We richten ons op capaciteitsopbouw van de bonden in de textielsector, het verzamelen van informatie via onderzoek en het verbeteren van de arbeidsomstandigheden via sociale dialoog. In 2018 zijn we begonnen met de opbouw van een sterk platform, het Labour Consultative Forum (LCF). Een beleidsadviesorgaan vanuit de vakbonden. Hierin zitten ook andere vakcentrales. Binnen dit forum zijn 2 comités opgericht. Het ene houdt zich bezig met de oprichting van een arbeidsrechtbank, die conflicten op arbeidszaken moet gaan beoordelen. Het andere comité richt zich op het minimumloon. Op verzoek van het ministerie van Arbeid, Immigratie en Bevolking heeft Apheda samen met Mondiaal FNV een groot onderzoek naar de lonen in Myanmar uitgevoerd. Dit moet leiden tot een beter loonbeleid en vaststelling van het minimumloon.”

Covid-19: compensatie voor tijdelijke sluiting fabrieken

Zoals in alle landen heeft Covid-19 roet in het eten van het proces gegooid. “Overleg over het minimumloon is nu uitgesteld”, zegt Dari. “Het tripartiete overleg gaat nu vooral over sluiting en heropening van de fabrieken, maatregelen om besmetting met het virus te voorkomen en alle gevolgen die dit heeft voor werknemers.” Zo gaven de bonden al in maart aan dat sommige fabrieken tijdelijk moesten sluiten om de werkvloeren te herschikken en veiliger te maken tegen besmetting. Ook met regionale overheden is hierover gesproken, en met succes. Op verzoek van de vakbonden zijn in de afgelopen maanden 114 fabrieken geïnspecteerd op mogelijk gevaarlijke werkomstandigheden. Bij tijdelijke sluiting werden lonen veelal dankzij de bonden aan de werknemers gecompenseerd.

Speciaal fonds voor gevolgen Covid-19

Tijdelijke sluitingen vanwege Covid-19 zijn nog steeds aan de orde, zoals eind september/begin oktober. “Er is een speciaal fonds opgericht om de gevolgen van Covid-19 financieel te dekken”, legt Dari uit. “Het loopt niet altijd perfect. Zoals in april toen de 1e fabrieken moesten sluiten en de werknemers pas in mei hun financiële compensatie ontvingen. Maar de overheid is transparant in wat ze doet. Ook de werkgevers werken en praten mee, al is ook dit soms een strijd.”

Maatregelen zodat fabrieken weer open konden

Tussen maart en mei vonden er massaontslagen plaats vanwege sluiting van fabrieken. Werknemers hadden bovendien geklaagd over het gebrek aan maatregelen tegen besmetting van het virus. Werkgevers op hun beurt beschuldigden 15 vakbondsleiders van het organiseren van openbare bijeenkomsten, iets dat via een tijdelijke wet door de overheid verboden was. “Ook dit was onderwerp van het tripartiete overleg. Vakbonden hebben hun bezorgdheid geuit over de wetten die hun vrijheden aan banden legden. De overheid beloofde hiernaar te kijken. Uiteindelijk hebben werknemers en werkgevers hun klachten over en weer ingetrokken en zijn er maatregelen genomen om de werkomstandigheden veiliger te maken zodat de fabrieken weer open konden. De vakcentrale MICS is erin geslaagd voor 3500 werknemers te zorgen dat ze hun banen terugkregen. 3100 ontslagen werknemers zijn gecompenseerd.”

Covid-19-aanpak Myanmar goed voorbeeld

Bijzonder dat de sociale dialoog in uitgerekend Myanmar zo goed werkt. Het is een land waar pas vanaf 2015 sprake is van meer democratie. Tegelijkertijd blijft het er rommelen vanwege de discriminatie en onderdrukking van de moslimbevolking Rohingya. Toch heeft onlangs een rapport van de Amerikaanse Cornell University uitgewezen dat de Covid-19 aanpak in Myanmar een goed voorbeeld is die in vergelijking met andere landen eruit springt.

Overheid wil leren en vakbonden worden gehoord

In heel veel landen zijn werknemers na het uitbreken van het corona-virus tussen wal en schip geraakt: bedrijven moeten sluiten, betalen lonen niet door of bieden geen compensatie. Voedselhulp en financiële hulp vanuit de overheid bereikt vaak niet alle werknemers. In veel landen wordt simpelweg honger geleden. Niet in Myanmar, denkt Dari. “Ik heb over honger niets gehoord”, zegt zij. Waarom werkt de sociale dialoog juist in dit land zo goed? “In vergelijking met andere landen functioneert Myanmar als een van de beste”, bevestigt ze. “Dat komt waarschijnlijk omdat het ministerie van Arbeid zo bereidwillig is om te leren. Over arbeidsinspecties, goede Arbeidswetten, eerlijke lonen… Ze willen ook graag een goede rol spelen tussen werknemers en werkgevers. Vakbonden worden door hen gehoord, dat is belangrijk.”

Bronnen:

ITUC

Tekst: Astrid van Unen