Internationale vakbondskoepel ITUC: democratische rechten en vrijheden onder druk

In meer dan de helft van de deelnemende landen in het 5e ITUC-onderzoek naar de gevolgen van COVID-19 zijn mensen- en arbeidsrechten aan banden gelegd. Zo’n 63% van de ondervraagde bonden bleek echter in staat om extra steun voor de werknemers te regelen. Meestal in de vorm van een vangnet, waaronder betaald ziekteverlof, inkomensondersteuning en gezondheidszorg.

De ITUC uit in het onderzoek kritiek op regeringen die de neiging hebben om het coronavirus te misbruiken voor het inperken van mensen- en arbeidsrechten. “Democratische rechten, vertrouwen en verantwoordelijkheid zijn essentiële bouwstenen van het nieuwe economische model dat de wereld nodig heeft”, zei ITUC-voorzitter Sharan Burrow bij de presentatie. Alleen zo kan de wereld zich herstellen van de corona-pandemie, aldus ITUC. De internationale vakbond noemt de huidige tijd ‘de grootste daad van menselijke solidariteit die de wereld heeft gezien’, omdat mensen hun burgerrechten opgeven, evenals (soms) hun inkomen om levens te redden.

Vakbonden zorgen voor aanvullende steunmaatregelen

Dit 5^e ITUC Global Covid-19 Survey is onder 121 vakbonden uit 95 landen gehouden, waaronder 17 G20-landen en 33 OESO-landen. Het is uitgevoerd tussen 22 en 25 juni 2020. Meer dan de helft (56%) van de deelnemende landen meldde dat hun regering in de afgelopen maanden mensen- en arbeidsrechten hadden beperkt. Vakbonden hebben desondanks, naast een extra vangnet, ook nog een serie aanvullende maatregelen kunnen organiseren om de werknemers te ondersteunen. Daaronder aanvullen loon, subsidies en contante betalingen voor voedsel, persoonlijke beschermingsmiddelen en bonusbetalingen voor eerstelijnswerkers, uitstel van belastingen en baangaranties.

Kloof tussen arm en rijk alleen maar groter

Desondanks heeft de Covid-19-pandemie ‘op wrede wijze de breuklijnen van de wereldwijde kloof blootgelegd tussen degenen die sociale bescherming hebben, zoals gezondheids- en inkomenssteun, en degenen die dat niet hebben’, schrijft ITUC in zijn onderzoek. In te veel van de armste landen stonden werknemers in zowel de formele als de informele sector voor de keuze om thuis te blijven en hun families te zien verhongeren of werk te zoeken met alle gezondheidsrisico’s van dien.

Herstelplan met stevige basis

De huidige wereldwijde economische crisis veroorzaakt volgens ITUC werkloosheid op een schaal die enkele maanden geleden ondenkbaar was. ‘De uitdaging is om een herstelplan te ontwerpen dat het sociale contract tussen overheid en samenlevingen herstelt met een stevige basis die verdere schokken kan opvangen.’ Terwijl de meerderheid van de landen (81%) aangeeft dat hun regering een economisch herstelplan voorbereidt, is 42% van de vakbonden van mening dat hun regering slecht reageert op de behoeften van de getroffen werknemers. 60% van de landen die op deze enquête hebben gereageerd, stelt dat werkgevers slecht reageren op de behoeften van werknemers.

Fonds voor sociale bescherming

Als basis voor een economisch herstel noemt Sharan Burrow o.a. de sociale dialoog en het herstel in vertrouwen in democratieën. De ITUC voert nu campagne voor een wereldwijd fonds voor sociale bescherming. Dit zou in de eerste 5 jaar 37,8 miljard dollar nodig hebben om de financieringstekorten te dichten. 

Bron:

ITUC: ITUC Global Covid-19 Survey: democratic rights and freedoms under threat