Essentiële gebreken in de arbeidsstandaarden en de uitvoering ervan maken de werknemers in de palmoliesector kwetsbaar voor uitbuiting. Dit stelt een brede coalitie van ngo’s uit de wereld, waaronder Mondiaal FNV, bij de opening van de jaarlijkse vergadering van de Roundtable on Sustainable Palm Oil (RSPO) in Kuala Lumpur. In totaal hebben 12 ngo’s de verklaring ondertekend.
De RSPO vormt het certificeringsysteem van de palmolie-industrie. De ngo’s roepen de RSPO op deze gebreken spoedig te repareren. Uit onderzoek naar dwangarbeid en mensenhandel bij verschillende RSPO-plantages, inclusief de Maleisische palmolie gigant FELDA, blijkt dat de RSPO slechts halve maatregelen neemt. De auditing is niet onafhankelijk genoeg, evenals het optreden tegen leden die de RSPO-principes en -criteria schenden.
De maatschappelijke organisaties roepen de RSPO op zijn standaarden en operationele richtlijnen op één lijn te zetten met het document ‘Free and Fair Labor in Palm Oil Production: Principles and Implementation Guidance. Deze afspraken zijn eerder ontwikkeld door experts en stakeholders, en zijn gebaseerd op de ILO-conventies en de UN Guiding Principles on Business and Human Rights.
Herwin Nasution van de Indonesische ngo Oppuk, onderdeel van de coalitie, benadrukt dat de Free and Fair Labor Principles niet als concurrentie, maar als aanvulling gezien moet worden. “De Fair Labor Principles kan zorgen voor een benadering van onder op, om te verzekeren dat RSPO-leden eerlijke arbeidsrechten koesteren voor hun werknemers”, aldus Nasution. Hij pleit voor betere auditing en herroeping van lidmaatschap als bedrijven de afspraken niet nakomen.
De coalitie noemt een serie aan ernstige misstanden, inclusief dwang- en kinderarbeid, mensenhandel, diefstal van lonen, discriminatie van vrouwen en minderheden. Ook wordt gewezen op gezondheids- en veiligheidsrisico’s zoals bij het gebruik van pesticiden op plantages van RSPO-leden. Deze misstanden kunnen doorgaan dankzij slecht opgeleide auditors, moeilijkheden bij het bereiken van plantages en de voortdurende neiging bedrijven eerder te belonen voor bedrijfsvakbonden dan voor het bieden van ruimte aan werknemers om zichzelf te organiseren.
“Plantagemanagers hebben een enorme invloed op het RSPO-audit proces”, zegt Manggalam Panjasaram van de Maleisische ngo Tenaganita. “De auditors vertellen de managers wanneer ze eraan komen en de managers instrueren hun werknemers wat ze moeten zeggen. Dus wat er op de plantages werkelijk gebeurt, bereikt de RSPO niet.”
Robin Averbeck van de ngo Rainforest Action Network (RAN) zegt: “Simpel gesteld: de RSPO beschermt de werknemers niet. Ondanks de voortdurende schendingen en ontdekkingen van niet-naleving, heeft nog geen enkel RSPO-lid zijn certificering verloren vanwege arbeidsthema’s. De RSPO-certificering biedt geen verzekering dat er geen massale schendingen van arbeidsrechten plaatsvinden op de plantages.”