Bij een fusie of reorganisatie moet de directie (schriftelijk) advies vragen aan de or. Wat moet er in een adviesaanvraag staan? Hoe zorg je dat je een goed advies kunt geven? En wat doe je als je niet genoeg informatie krijgt.
Soms krijg je een adviesaanvraag van de directie, waar te weinig informatie instaat. Geef dan snel in een schriftelijke reactie welke informatie ontbreekt. Deze onderwerpen kunnen er bijvoorbeeld ontbreken:
Zijn de hoofdlijnen van de adviesaanvraag wel akkoord, maar mist de uitwerking? Knip de adviesaanvraag dan in stukken. Bij de eerste adviesaanvraag spreek je dan af dat de directie de tweede adviesaanvraag indient, voor de start van de reorganisatie of fusie.
De directie moet op tijd advies vragen. Zodat jullie advies nog invloed kan hebben op de besluitvorming. Jullie moeten ook tijd genoeg krijgen om advies uit te brengen. Vier tot zes weken is redelijk. Het kan zijn dat de directie sneller advies wil. Dit is meestal geen goed idee. Voor het bedrijf en personeel is het van belang om een goed advies te geven. Meld schriftelijk aan de directie hoeveel tijd je nodig hebt om de advies te geven.
Als de adviesaanvraag compleet is, dan kun je beginnen met het beoordelen ervan. Deze tips helpen je om een zo goed mogelijk advies te kunnen geven.
Vraag een externe of interne deskundige om kritisch naar de adviesaanvraag te kijken. Daarmee krijg je een beeld hoe doordacht de adviesaanvraag is en wat de gevolgen zijn. Een onbezonnen plan kan het bedrijf aanzienlijke schade toebrengen!
Werk samen met de vakbondsbestuurder. Hij of zij heeft veel ervaring met reorganisaties en kan je helpen een goede strategie uit te zetten. Ook wordt dan duidelijk of een Sociaal Plan nodig is om de (financiële) gevolgen voor het personeel goed op te vangen.
Is er geen geheimhoudingsplicht? Praat dan met je collega’s over het plan. Daarmee check je het draagvlak bij de medewerkers. Ook kunnen zij verbeteringen in het plan inbrengen.
Als de adviesaanvraag compleet is, kun je een advies uitbrengen. Dat hoeft niet meteen positief advies te zijn. Hebben jullie na bestudering van de adviesaanvraag, overleg met de directie en de achterban nog twijfels? Dan kun je dit in je advies duidelijk maken. Er zijn drie vormen van advies die je als or kunt uitbrengen.
De or ziet de noodzaak van de reorganisatie wel in, maar is het niet eens hoe de directie de reorganisatie wil uitvoeren. Op dat moment kunnen jullie een Ja, mits-advies uitbrengen. Dit is een positief advies, waarbij je wel enkele voorwaarden stelt aan de uitvoering van de reorganisatie.
Helaas wordt dit advies nogal eens misbruikt door de directie. Er wordt gedeeltelijk tegemoet gekomen aan de (extra) eisen van de or, maar niet volledig.
Door eerdere uitspraak van de Ondernemingskamer, weten we dat de or met dit advies alle rechten verspeelt. De directie heeft wel rekening gehouden met het advies. De or heeft geen poot meer om op te staan.
Omdat jullie willen dat de directie het volledige advies overneemt en niet alleen een paar voorwaarden, kun je beter een conceptadvies uitbrengen. Hierin staan alle voorwaarden voor een positief advies. Als de directie deze voorwaarnde accepteert, leidt dit tot een positief advies. Het conceptadvies heeft nog meer voordelen:
Let op: Of de voorwaarden die jullie stellen concreet genoeg zijn. Dat vraagt wel wat denkwerk. Ook moet je voorwaarden goed vastleggen om ervoor te zorgen dat de directie de voorwaarden accepteert.
Jullie kunnen ook een Nee, tenzij-advies geven. Met dit advies sta je juridisch sterker. De directie wil zo snel mogelijk van dit negatieve advies af. Dus is met advies sneller geneigd om mee te werken. Het nadeel van een negatief advies, is dat de or de controle niet meer heeft. Jullie moeten afwachten wat de directie gaat beslissen.
Als de directie het advies van de or negeert, gaat vanaf het moment dat de directie de plannen schriftelijk aan de or meedeelt een opschortingstermijn in. Dit duurt één maand. In deze periode mag de directie geen besluiten nemen. Het doel van de opschortingstermijn is dat de or zich kan beraden. Bijvoorbeeld of jullie in beroep gaan bij de Ondernemingskamer.
Nadat de directie het advies ontvangen heeft neemt hij een besluit en deelt dat schriftelijk aan de or mee. Als dit besluit afwijkt van het or-advies moet hij een maand wachten met de uitvoering. In die tijd kan de or in beroep bij de Ondernemingskamer van het Gerechtshof Amsterdam.
De PVT heeft bij een fusie of reorganisatie pas adviesrecht als een kwart van de werknemers hun baan verliezen. Of dat de reorganisatie of fusie voor een kwart van de werknemers zorgt voor verandering van arbeidsvoorwaarden of arbeidsomstandigheden. De PVT kan niet in beroep gaan tegen een besluit van de directie.
Heb je vragen over de ondernemingsraad (or), of personeelsvertegenwoordiging (PVT)? Bijvoorbeeld over welke rechten jouw or heeft? Of hoe je het beste in een bepaalde situatie kunt reageren als or? Stel hem aan het Or-Adviespunt.