Extra druk op ggz nu gemeenten uit Integraal Zorgakkoord zijn gestart

FNV Zorg & Welzijn waarschuwt voor extra druk op ggz-medewerkers nu gemeenten uit het Integraal Zorgakkoord (IZA) zijn gestapt. Ook verwacht de vakbond dat de wachtlijsten zullen toenemen.

Elise Merlijn, bestuurder FNV Zorg & Welzijn: ‘Juist de gemeenten kwamen met innovatieve en creatieve ideeën om de toestroom naar de ggz beter te reguleren en zo de wachttijden te verkorten. Nu gemeenten zich hebben teruggetrokken is het ook onzeker of dergelijke initiatieven, zoals het verkennend gesprek, ook door zullen gaan.’  

Snelle actie nodig

De vakbond dringt aan op snelle actie van de ggz-instellingen. Volgens de vakbond kunnen zij een beroep doen op de pot van € 2,8 miljoen. Dit is het geld dat de overheid, via het IZA, beschikbaar heeft voor het verbeteren van de ggz, zoals initiatieven die bijdragen aan passende zorg. Merlijn: ‘Maak werk van een investeringsaanvraag bij de verzekeraars, en doe dat snel, want ggz-medewerkers en cliënten kunnen zich niet de luxe veroorloven om stil te zitten.’ De vakbond doet daarbij ook een beroep op de zorgverzekeraars en de rijksoverheid. ‘Zorg dat ggz-instellingen niet tegen allerlei bureaucratische regeltjes aanlopen en allerlei formulieren moeten invullen. Hou het eenvoudig.’

Goede gemeentelijke initiatieven

Een van de gemeentelijke initiatieven is het verkennend gesprek. Bij GGZ Breburg zorgde deze aanpak voor een daling van de wachtlijsten met tientallen procenten. Merlijn: ‘Juist doordat het verkennend gesprek anders werkt dan de reguliere intake is het een waardevol instrument in de strijd tegen de lange wachtlijsten.’ Met het verkennend gesprek kan heel snel bepaald worden of de zorgvraag binnen de ggz behandeld moet worden of dat er een andere behandeling nodig is. Is dat laatste het geval dan hoeft degene ook niet op de ggz-wachtlijst. Merlijn: ‘Dit zorgt voor verlaging van de werkdruk van ggz-medewerkers en cliënten die wel binnen de ggz behandeld worden zijn sneller aan de beurt.’

Grote maatschappelijke gevolgen

Eind 2023 wachtten bijna 66.000 mensen op een eerste gesprek in de ggz en 32.000 mensen stonden op de wachtlijst voor een behandeling. Tegelijkertijd stijgt het aantal openstaande vacatures. Dat zijn er nu 5.500 en als er geen actie wordt ondernomen groeit dit aantal de komende tien jaar naar 14.100. Merlijn: ‘De wachtlijsten moeten effectief worden aangepakt en de ggz moet een aantrekkelijke sector zijn én blijven om in te werken. Als partijen nu op hun handen blijven zitten stevenen we af op een situatie met grote maatschappelijke gevolgen. Mensen die eigenlijk hulp nodig hebben gaan op straat zwerven, zonderen zich af of zijn een gevaar voor zichzelf en hun omgeving.’