Jeugdprofessionals moeten samen met ouders en jongeren beslissen over de inzet van professionele hulp. Daarmee onderschrijft het vandaag uitgekomen SER-advies ‘Van systemen naar mensen’ het manifest van De Jeugdsprong dat de FNV en Stichting Beroepseer afgelopen maandag publiceerden.
Beide adviezen zijn erop gericht om de problemen in de jeugdzorg aan te pakken. Het verschil zit er vooral in dat het SER-advies verbeterpunten op de korte termijn bevat die passen binnen het huidige jeugdzorgstelsel. Het advies van De Jeugdsprong bevat ook verdergaande wijzigingen op het gebied van rollen, taken en geldstromen voor op de lange termijn, waarvoor een herorganisatie van de jeugdzorg noodzakelijk is.
‘Ik ben er trots op dat we dit advies binnen de SER hebben kunnen afspreken, waardoor het door werkgevers en werknemers gedragen wordt’, zegt Maaike van der Aar, FNV-bestuurder Jeugdzorg, die namens de werknemers aan de totstandkoming van het advies heeft meegewerkt. ‘De volgende stap is om ook met een lange termijn-advies vanuit de SER te komen. Hiervoor brengen wij uiteraard graag ons tien-puntenplant van De Jeugdsprong onder de aandacht bij diverse partijen, waar de eerste gesprekken al voor gepland staan. Zo praten we binnenkort met Jeugdzorg Nederland over de mogelijkheden en staat er op 1 juni een gesprek met staatssecretaris Blokhuis gepland om over de inhoud te praten. Hopelijk komen we dankzij deze gesprekken achter de schermen snel tot een volgend SER-advies Jeugdzorg.’
De FNV ziet dat de jeugdzorg vaak als quick fix wordt ingezet waar grote maatschappelijke vraagstukken de jeugd raken. Dat kan gaan om woonvoorzieningen, problemen in het onderwijs of bijvoorbeeld de buurt waarin jongeren opgroeien. Als zich daar (langdurige) problemen voordoen, kan dit effect hebben op de gesteldheid van een kind. Maar zolang het kabinet die achterliggende maatschappelijke problemen niet aanpakt en er geen samenwerking met aanpalende sectoren plaatsvindt, zoals de zorg en het onderwijs, kan de jeugdzorg het niet oplossen.
Van der Aar: ’Er moet meer oog zijn voor welzijn in plaats van welvaart waar nu de focus teveel op ligt. In zowel het SER-advies als De Jeugdsprong wordt benadrukt dat er goede samenwerking moet plaatsvinden met alle betrokken instanties rondom het kind en het gezin, zoals het (speciaal) onderwijs, sociaal werk, kinderopvang, jeugdgezondheidszorg, schoolmaatschappelijk werk, jeugd- en jongerenwerk. Pas dan kan er preventief gewerkt worden en naar een juiste aanpak voor de problemen worden gekeken.’
Verder wil de FNV dat de stabiliteit, regie en samenwerking terugkeren in de sector. Daarvoor is het nodig om cliënten en professionals daadwerkelijk zeggenschap te geven over de inzet van (hoog)specialistische zorg. De aanwezigheid van (hoog)specialistische zorg moet een publieke stabiele basisvoorziening zijn. Het is een rijksverantwoordelijkheid om dit te betalen, zonder tussenkomst van inkoop langs de lat van concurrentie, tekorten en gemeentelijke politiek.