Betrek zorgmedewerkers bij uitwerken innovatieplannen zorg
FNV vindt dat, als vertegenwoordiger van de medewerkers in zorg & welzijn, zij betrokken moet worden bij de innovatieplannen voor de zorg van het kabinet. Het gaat daarbij om het aanpakken van de personeelstekorten en het herorganiseren van de zorg.
In de miljoenennota heeft het kabinet hier extra geld voor gereserveerd. ‘Betrek de vakbonden bij zowel het maken als de uitwerking van de plannen’, zegt Elise Merlijn, zorgbestuurder bij de FNV. ‘Wij staan in nauw overleg met de mensen op de werkvloer die precies weten wat er speelt en wat er wel en niet werkt. Het verlagen van de administratieve lasten, waardoor zorgverleners meer tijd aan de patiënt kunnen besteden, zowel preventief als behandelend, is daar een duidelijk voorbeeld van’. Onderzoek van Arbeidsmarkt Zorg & Welzijn (AZW) naar de effecten van corona op de werkvloer, bevestigt dat dankzij het aanpassingsvermogen en de flexibiliteit van medewerkers er in de afgelopen maanden snel aanpassingen in het werk werden doorgevoerd, waar eerder soms jaren over vergaderd werd.
Werkdruk en administratieve lasten zorgen voor hoge uitstroom
Dat de werknemers binnen zorg & welzijn de werkdruk als één van de hoogste sectoren ervaren, is al jaren bekend. In tweejaarlijks onderzoek van de FNV Zorg & Welzijnsbarometer wordt de hoge werkdruk, in combinatie met administratieve lasten, telkens als voornaamste redenen genoemd waarom werknemers overwegen om de sector te verlaten. De coronacrisis heeft de werkdruk nog meer verhoogd. Merlijn: ‘Eén van de positieve lessen die uit de coronacrisis is gekomen, zo schetst het onderzoek van AZW, is dat werken mogelijk is met minder administratie. In de hele sector is gewerkt aan innovatieve manieren om zorg, sociaal werk of opvang te blijven verlenen, waarbij de patiënt, cliënt en kind steeds centraal stonden. Duidelijk is dat de administratieve lastendruk die onder andere zorgverzekeraars opleggen, anders moet. Het ministerie van VWS moet daarin een duidelijke rol pakken en de verantwoordingsmethodiek versimpelen. Wij denken hier graag over mee.’
Aanpak personeelstekort
Daarnaast bleek uit het AZW-onderzoek, dat het personeelstekort in zorg & welzijn gedurende de coronacrisis nog meer is opgelopen. De uitstroom is groter dan de instroom. Initiatieven zoals ‘Extra Handen voor de zorg’, waarbij (oud) zorgmedewerkers werden opgeroepen om tijdens de coronacrisis bij te springen bij zorgorganisaties, hebben niet gewerkt: van de 22.817 aanmeldingen, zijn er ongeveer 2.000 inzetbaar gebleken. Merlijn: ‘Uiteindelijk blijkt dat werken in de zorg vraagt om een langdurige opleiding en dat kortstondig klaarstomen niet voor alle functies tot de mogelijkheden behoort.’
‘Op tijd opleiden is belangrijk, zodat ook tijdig kan worden geanticipeerd op de ontwikkeling van de arbeidsmarkt, ook als dit betekent dat er meer mensen worden opgeleid dan strikt noodzakelijk. Een mogelijkheid is bijvoorbeeld om op te leiden in clusters, zodat medewerkers breder inzetbaar zijn. Bij ziekenhuizen bijvoorbeeld voor het gehele acute cluster. Zo kunnen werknemers makkelijker uitgewisseld worden op afdelingen waar er op dat moment meer behoefte aan is’, zegt Merlijn.
Ook wil de FNV dat de overheid extra geld vrijmaakt voor betere structurele arbeidsvoorwaarden. In 2021 wordt voor ruim 1,2 miljoen werknemers in zorg & welzijn onderhandeld voor een nieuwe cao. De FNV wil een loonsverhoging van 5%.
