Geschokt en woedend. Zo reageert de FNV op het besluit van de gemeenten Zaltbommel en Maasdriel. Jeugdzorginstellingen krijgen van hen geen geld meer voor zorg die zij minder of op een andere manier leveren door de coronacrisis. ‘Een kortzichtig en moreel verwerpelijk besluit’, zegt bestuurder Maaike van der Aar van FNV Zorg & Welzijn.
Veel gemeenten hebben met jeugdzorgorganisaties afgesproken dat ze per cliënt betalen. De gemeentes Zaltbommel en Maasdriel gaan zich nu strak aan deze afspraken houden. Terwijl duidelijk is dat de instellingen hun zorg nu niet of op een heel andere manier kunnen leveren.
Maaike van der Aar, FNV-bestuurder Jeugdzorg: ‘Jeugdzorgorganisaties hebben in ‘normale tijden’ al financiële problemen. Dat wordt nu allemaal alleen maar erger. De continuïteit van zorg komt in gevaar, net als de banen van de zorgmedewerkers. Die druk komt rechtstreeks op hun bordje. Dat is echt onacceptabel.’
‘De jeugdzorgwerkers moeten de hele dag door keuzes maken tussen het belang van goede zorg en hun eigen gezondheid en dat van hun eigen gezin. Door nu vast te houden aan onmogelijke contracten leggen deze gemeentes daar nu nog eens extra druk bovenop.’
En dat terwijl de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) nog maar twee dagen geleden (woensdag 18 maart) haar gemeenten opriep om te blijven betalen aan de organisaties voor jeugdzorg en maatschappelijke ondersteuning met wie ze een contract hebben. Ook als die een andere of beperktere prestatie leveren. De VNG is in gesprek met het Rijk over vergoeding van eventuele extra kosten die gemeenten hierbij maken.
Op sociale media staan al veel verontwaardigde reacties. Een zorgwerker uit het werkgebied Zaltbommel/Maasdriel: ‘Ook wij werken keihard om in te spelen op de situatie van nu, maar ook voor de nabije toekomst. Wij verwachten namelijk ook een toename van crisissituaties, omdat de spanningen in gezinnen toeneemt. Werk wat veelal niet betaald wordt.’
De FNV houdt de hele tijd in de gaten hoe de medewerkers in de jeugdzorg hun werk moeten doen en helpt hen als dat nodig is. Bijvoorbeeld met veel gestelde vragen (FAQ's) op de website. Het blijkt voor jeugdzorgwerkers een flinke opgave om hun werk zo goed mogelijk te doen. De jeugdzorgwerkers geven aan dat kinderen en gezinnen meer 'face-to-face' nodig hebben dan wat zij kunnen bieden.
Toch proberen zij de gezinnen en kinderen bij te staan in deze stressvolle tijd. Daarvoor moeten zij in een snelkookpan binnen een week een compleet nieuwe werkwijze en methoden bedenken en uitvoeren. Waarbij zij, zoals veel anderen, ook hun eigen zorgen hebben.
Maaike van der Aar: ‘Het is “all hands on deck” om samen door deze crisis te komen. Daarvoor moeten we elkaar steunen. En dan treffen we gemeenten die dit soort keuzes maken, tegen de landelijke afspraak tussen VNG en VWS in. Dit toont maar weer het failliet van de decentralisatie van de jeugdzorg; Iedereen blijft, zelfs bij crisis, stoïcijns het zijne doen. In dit systeem zal het eigenbelang het elke keer winnen van het gezamenlijke belang.’
Op 17 januari presenteerde de FNV zijn eigen jeugdzorgplan: ‘Drastisch versimpelen in de jeugdzorg’. Het plan is ingrijpend maar volgens de vakbond noodzakelijk. In het plan krijgt de jeugdzorgprofessional een centrale rol en minder beperkingen dan in het huidige stelsel, om de juiste zorg voor kinderen en gezinnen te organiseren. Bureaucratische lagen zijn in het plan geschrapt en de rollen van de gemeenten en het rijk worden meer faciliterend.